ASELSAN, kuantum teknolojileri alanındaki çalışmaların yürütülmesi amacıyla yaklaşık 1 yıl önce Kuantum Araştırma Laboratuvarı'nı (KUANTAL) kurdu.
Türkiye'yi geleceğin teknolojilerine hazırlayan KUANTAL, bu alanda ülkenin ilk merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.
TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi yerleşkesinde hayata geçirilen laboratuvarda yürütülecek projeler ile Türkiye'nin kuantum teknolojilerindeki bilgi birikimi ve teknoloji hazırlık seviyesi artırılarak ASELSAN üzerinden yerli ve milli sistemlere dönüştürülmesi amaçlanıyor.
Laboratuvarın, sahip olacağı deneysel yetenekler ve araştırma olanakları itibarıyla ülkenin tek, dünyada da sayılı araştırma laboratuvarından biri olması hedefleniyor.
Deneysel altyapılar ve çok sayıda üniversite ile hayata geçirilen akademik işbirlikleriyle KUANTAL'da yüksek etkili araştırma ve prototip geliştirme faaliyetleri gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Bu alandaki temel teknolojilere odaklanan ASELSAN, kuantum gibi geleceğin teknolojilerinden birinde kaslarını güçlendiriyor. Buradaki kazanımlardan tüm teknoloji alanlarında yararlanılması amaçlanıyor.
ASELSAN'ın sivil alana yönelik yüzlerinden birini oluşturan laboratuvarda, temel bilim ayağındaki çalışmalar tamamlanırken, bir dizi mühendislik çalışmasının yürütülmesine başlandı.
Bu çalışmaların hemen hepsinin ASELSAN'ın faaliyet gösterdiği tüm alanlar için uygulama imkanları bulunuyor.
"Rekabet öncesi ortak çalışma ve işbirliği" sürecindeki laboratuvarda, yurt içinde ve dışındaki araştırmacı ve akademisyenler, bu alanda yeteneği bulunan girişim ve şirketlerle çalışmalar yürütülüyor.
Laboratuvarda, kuantum teknolojileri kullanılarak bugünkünden daha yüksek performansta çalışan ürünler geliştirmek için çalışmalar yapılıyor.
Bu çalışmalar için laboratuvarda bir dizi özel test ortamı bulunuyor. Çalışmalar sırasında termal gürültülerin etkisini en aza indirmek için "mutlak sıfır" derece koşulları oluşturuluyor. Bunun için -273 dereceye yakın sıcaklıklarda çalışma yapılıyor. Laboratuvarda, ışığı oluşturan parçacıkların enerji seviyesinde çalışmalar yürütülüyor.
Kuantum alanındaki araştırmalar, mevcut ürünlerdeki sensör ya da cihazların daha iyi çalışmasına olanak verecek. Bu sayede haberleşme, algılama, bilgi sistemleri, kriptoloji gibi alanlardaki yetenekler daha da artacak.
Kuantum sistemleriyle; karıştırılamayan, taklit edilemeyen, müdahale halinde fark edilen yapılara ulaşılıyor. Dışardan dinleme, ölçüm yapılmaya çalışıldığında sistemin düzgün çalışması engelleniyor ve dinleme yapıldığı ortaya çıkıyor.
ASELSAN'ın kuantum teknolojilerine yönelik yürüttüğü çalışmalar kapsamında ilk ürünler de ortaya çıktı. Bunlar arasında kuantum rassal sayı üreteci, ilk kuantum entegre devreler yer alıyor.
Laboratuvar, yetişmiş insan kaynağının oldukça sınırlı olduğu bir alanda beyin göçünün durdurulması ve tersine beyin göçü konusunda da önemli işlev görüyor.
KUANTAL, dünyanın farklı yerlerinden davet alan Türkiye'den kuantum araştırmacılarının ülkede kalmasını sağladı. Laboratuvar sayesinde yurt dışında bu alanda çalışma yürüten bazı Türk bilim insanları da ülkeye dönüşü gündemine aldı.
ASELSAN, ilerleyen dönemde KUANTAL aracılığıyla Türkiye'nin Kuantum Strateji Yol Haritası'nın oluşturulmasına katkı vermeyi hedefliyor.
(AA)