Eşi ve 3 çocuğuyla merkeze bağlı kırsal İmaret Mahallesi'nde yaşayan Zeliha Can, 2008 yılında ailesinin süt ve peynir ihtiyacını karşılamak için evlerinin yanında kurdukları küçük çaplı ahırda manda yetiştirmeye başladı.
Komşularından süt ürünlerine gelen talep gelmesi üzerine Can, manda sayısını 7'ye çıkardı.
Elde ettiği süt ve peyniri komşularına satmaya başlayan Can, 2018 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı, Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği ve Sivas Cumhuriyet Üniversitesi iş birliğiyle yürütülen "Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı Projesi"ne başvurarak anaç ve malak başı desteklerinden yararlandı.
Hem manda satışından hem de sütünden kazanıyor
Zeliha Can, manda yetiştiriciliğine 2008 yılında 1 manda ile başladığını belirterek, "Eşimin de desteğiyle zamanla manda sayısını çoğalttık. 2018'de devlet desteğine başvurdum. Daha sonra bu destekle manda sayısını 15'e çıkardım. İlerleyen zamanlarda bunların yavruları oldu ve hayvan sayısı 50'yi buldu. İçlerinden sattıklarım da oldu. Şimdi tekrar destekler sayesinde çoğaltmayı düşünüyorum." dedi.
Manda sütünün Sivas'ta çok rağbet gördüğünü anlatan Can, "Hem mandalardan elde ettiğimiz sütü hem de ürettiğimiz kaymak, peynir, yoğurt, tereyağı ve çökeleği satıyoruz. Kapı kapı dolaşarak satmıyorum. Artık tanındığımız için müşterilerim evimize kadar gelip kendileri alıyor. Sipariş üzerine çalışıyorum. Müşteriler önceden talep ediyor. Ben de istedikleri ürünü hazırlamaya başlıyorum." diye konuştu.
Eşi ve çocukları da destek veriyor
Can, manda yetiştiriciliğini kadınların da kolayca yapabileceğini dile getirerek, şunları söyledi:
"Aslında çok zor bir iş değil. Manda zaten çok uysal hayvan. Ben severek yapıyorum. Eşim samancılıkla uğraşıyor. Eşim ve çocuklarım da bana çok yardımcı oluyor. Sabah kalktığımızda ilk önce hayvanları yemleriz. Ondan sonra yaylıma çıkarırız ve sağma işlemini yaparız. Kışın ise dışarı bırakmadığımız için sabah ve akşam ahırımızda yemliyoruz. Bu şekilde geçimimizi sağlıyoruz."
Can, devletten manda başına 250 lira destek aldığını belirtti.
Düzenli aralıklarla üniversiteden gelen yetkililerin hayvanlarının hastalığı, bakımı ve verimiyle ilgilendiği bilgisini veren Can, "Veterinerler buraya kadar gelip numune alıyor, süt ve dışkı analizi yapıyorlar." ifadesini kullandı.