Valilik tarafından yürütülen proje kapsamında kente yaklaşık 10 kilometre mesafedeki 1600 rakımlı Meraküm Tepesi'nde kurulan Kangal Köpeği Eğitim, Koruma ve Üretim Merkezi'nde Kangal köpekleri ile Kangal Akkaraman koyunları birlikte yetiştiriliyor.
Resmi açılışı geçen yıl kasım ayında yapılan merkezde yavru ve büyük Kangalların yanı sıra 55 Kangal Akkaraman koyunu bulunuyor.
Koyunların ilk yavrularını vermesinin heyecanının yaşandığı merkezin veteriner hekimi Engin Genç, Kangal köpeği ve koyununun Sivas'ın önemli markaları olduğunu söyledi.
Kangal köpekleri hakkında bilgi veren Genç, sahibine sadakati, iri cüssesi, çevikliği ve sürü koruma özelliğiyle bilindiğini aktardı.
Genç, Kangalların çok zeki olduklarını ve sürü sahiplerinin ilk tercihleri arasında yer aldığını, saf ırkın özelliklerinin koruması için her türlü çalışmanın yapıldığını belirtti.
Merkezdeki Kangal köpeklerine çok fazla ilgi olduğunu anlatan Genç, çiple takip yapıldığını dile getirdi.
14 kaburgasıyla dikkati çekiyor
Kangal Akkaraman koyununun özelliklerine de değinen Genç, "Yapalı bir yüne sahip ve kuyruklu bir ırktır. Kangal koyununun en büyük özelliği kaburga sayısının bir tane fazla olması yani 14 tane olması." diye konuştu.
Genç, kaburgasının fazla olması sayesinde koyunların iri vücut yapısına sahip olduğunu anlatarak, şunları kaydetti:
"Kaburga sayısının fazla olması vücuda uzunluk ve irilik katıyor, bu özelliğiyle diğer koyun ırklarından ayrılabiliyor. Yerli ırk olduğu için bozkır iklime adapte olması, meradan çok ve uzun süre faydalanmasıyla da ön plana çıkıyor. İskelet yapısının farklı olması bazı avantajlar kazandırıyor. Yavrular ortalama 4,5 kilogram ağırlığında doğuyor. Ergin canlı ağırlık koçlarda 90-100 kilograma kadar çıkabilirken, dişilerde 68-72 kilogram civarında. Koçların çok iri olması çok belirgin ve göze çarpan bir özellik."
Kangal Akkaraman koyununun süt veriminin de iyi olduğunu vurgulayan Genç, "150 günlük süt verme döneminde 70-130 kilograma kadar süt alabiliyoruz. Kangal koyunu etçi ve sütçü olması nedeniyle kombine bir ırktır. Diğer ırklara göre iki özelliği de dengeli şekilde barındırıyor." dedi.
Genç, merkezde her iki ırkı da yaşatmaya çalıştıklarını belirterek, "Devlet eliyle bütün ıslah çalışmaları yapılmaya çalışılıyor. Bu ırklara sahip çıkılıp, seleksiyonları yapılıp ileri kuşaklara aktarılması için çalışmalar yapılıyor." ifadelerini kullandı.
"Kangal köpeği, çobanın yardımcısıdır"
Kangal köpekleri ile koyunlarının uyumundan bahseden Genç, şu bilgileri verdi:
"Merkezimizin kuruluş amacı Kangal köpeğinin neslinin korunması, tanıtımının en iyi şekilde yapılmasıydı. Bununla beraber Kangal köpeğini, sürü koruma özelliğinden dolayı koyundan ayırmak istemedik. Merkezde hem Kangal köpeği hem de Kangal Akkaraman koyunlarının bakım ve beslenmesini yapıyoruz. Kangal köpeklerinin küçüklüğünden itibaren sürü ile bağını koparmamak için koyunla büyütüyoruz. Kangal köpeği, koyunun ayrılmaz bir parçası, çobanın yardımcısıdır. Kuzulara karşı çok şefkatlidirler. Bazen yetişkin koyunlarda dış parazitleri temizlemeye çalıştığını görürüz. Sürülerin sevk ve idaresinde, kurt başta olmak üzere yabani hayvanlara karşı korumada, geniş arazilerde kuzulama olaylarının takibinde çobanın yardımcısıdır."
Yöredeki köylerde de Kangal koyunu ve köpeği yetiştiriliyor
Sivas'ın Kangal ve Ulaş ilçesi başta olmak üzere yöredeki köylerde de Kangal Akkaraman koyunları ile Kangal köpekleri birlikte yetiştiriliyor.
Köpeğin büyüdüğünde koyunu yabancı görmemesi, kuzu kokusuyla yetişmesi ve sürüye daha çabuk adapte olması amacıyla zaman zaman yavru köpeklerin yattığı yere samanla karıştırılan "koyun gübresi" seriliyor.