Hayrullah AĞKAŞ
Cumhuriyet Üniversitesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy´un danışmanlığında, 4. sınıf öğrencileri Selin Canpolat, Eda Turunç ve Arda Togaç´ın ?Zeytin Karasuyunda Sentezlenen ZnO Nanopartiküllerinin Fotokatalitik Etkinliğinin Araştırılması? konulu bitirme tezi TÜBİTAK 2209 A projesi olarak kabul edildi.
Proje hakkında bilgi veren Gıda Mühendisliği öğretim elemanlarından Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, ?Bu yıl dördüncü sınıf öğrencilerimize hazırladığımız bitirme tezi TÜBİTAK 2209A projeleri kapsamında desteklenmeye uygun görüldü. Üniversitemiz ve Mühendislik Fakültemiz sonra da bölümümüz adına çok güzel bir gelişmeyi sizlerle paylaşmak istedik. Projemizin konusu zeytin karasuyunda sentezi yapılan çinko oksit nano partiküllerinin Fotokatalitik etkinliğinin araştırılması üzerinedir. Dünyada yılda 2,5 milyon ton zeytinyağı üretilmektedir. Akdeniz bölgesinde toplam zeytinyağının %97´si üretilmektedir? dedi.
Akdeniz bölgesinde yılda yaklaşık olarak 15 milyon ton zeytin karasuyu oluştuğunun bildirildiğini kaydeden Gürsoy, ?Ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 1.5 milyon ton zeytin karasuyu oluşmaktadır. Akdeniz ülkelerinde başlıca çevresel sorunlardan biridir. Zeytin Karasuyu ve Evsel Atık Su organik kirlilik açısından karşılaştırıldığında; Karasu ortalama 400 kat daha fazla kirlilik yaratmaktadır. Karasuyun hiçbir arıtımdan geçirilmeden toprağa doğrudan deşarjında ise toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri olumsuz etkilenebilmektedir. Bu etkilere karasuyun asidik niteliğinden dolayı, toprağın pH´ının ve gözenekliliğinin değişmesi örnek olarak gösterilebilir. Bununla birlikte karasuyun arıtılmadan zirai amaçlı sulamada kullanılmasının önündeki başlıca engel ise; içerdiği fenolik birleşiklerdir. Bu birleşiklerin yüksek konsantrasyonları bitkiler üzerinde fitotoksik etkilere sahiptir ve tohumların filizlenmesine engeldir? diye konuştu.
Gürsoy şöyle devam etti:
?Karasu toprağa doğrudan deşarjında, toprak kalitesinin değişmesi ve topraktaki mikroorganizmalar üzerinde, özellikle de içeriğindeki polifenollerle antimikrobiyal etki göstermesi nedeniyle toprak kalitesi değişmekte ve bitki gelişimi etkilenmektedir. Önemli bir ağır metal olan çinko, aynı zamanda tüm canlılar için gerekli bir besin kaynağıdır ve enzimatik faaliyetlerde önemli fonksiyonları bulunan bir geçiş metalidir ve ZnO biyo uyumlu oluşu sebebi ile biyomedikal uygulamalarında doğrudan kullanılabilmektedir.?
Proje Sorumlusu olan Gıda Mühendisliği 4. sınıf öğrencisi Selin Canpolat, ?Yağ teknolojileri dersinde zeytinyağı üretimi hakkında bir konu işlemiştik ve zeytinyağı üretiminin önemli sorunlarından biri olan zeytin karasuyunu gördük. Bunun sonucunda sayın Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy hocamızla birlikte bu sorunun çözümüne yönelik bir araştırma yapmaya karar verdik. Buradaki asıl temel amacımız Türkiye için önemli bir ekonomik kaynağa sahip olan zeytinyağı üretiminde çok büyük bir sorun teşkil eden zeytin karasuyunun çevreye verdiği olumsuz etkileri önleyecek bir yöntem geliştirmekti? şeklinde konuştu.