D vitamini, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu önemli bir vitamindir. Kemik, kas, sinir, bağışıklık ve hormon sistemlerinin sağlıklı çalışması için gereklidir. D vitamini eksikliği ise birçok hastalığa davetiye çıkarır. Peki, D vitamini nasıl alınır? Hangi besinlerde bulunur? D vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
D vitamini nasıl alınır?
D vitamininin en önemli kaynağı güneş ışınlarıdır. Cildimiz güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretir. Ancak, güneş ışınlarının yeterli olmadığı kış aylarında, hava kirliliği, güneş koruyucu kullanımı, yaşlılık, koyu ten rengi gibi faktörler D vitamini sentezini azaltır. Bu nedenle, beslenme yoluyla veya takviye olarak D vitamini almak gerekir.
Hangi besinlerde bulunur?
D vitamini içeren besinlerin sayısı oldukça azdır. Bunlar arasında balık yağı, somon, ton balığı, uskumru, ringa, karides, istiridye gibi deniz ürünleri; peynir, tereyağı, yoğurt, kefir gibi süt ve süt ürünleri; yumurta sarısı, karaciğer, mantar gibi hayvansal ve bitkisel gıdalar sayılabilir. Ayrıca bazı tahıllar ve sütler D vitamini ile zenginleştirilmiştir.
D vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizm, erişkinlerde ise osteomalazi adı verilen kemik yumuşamasına neden olur. Bunun yanında kemik ağrısı, kas ağrısı, güçsüzlük, yorgunluk, depresyon, uykusuzluk, baş ağrısı, saç dökülmesi gibi belirtiler de görülebilir. D vitamini eksikliği ayrıca bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve enfeksiyonlara karşı direncin azalmasına yol açar. Kalp hastalıkları, diyabet, kanser gibi kronik hastalıkların riski de artar.
D vitamini eksikliği nasıl önlenir?
D vitamini eksikliğini önlemek için öncelikle güneş ışığından yararlanmak gerekir. Günde 15-20 dakika yüz ve kolların açıkta kalması yeterlidir. Ancak güneşin zararlı etkilerinden korunmak için özellikle yaz aylarında saat 10:00-16:00 arasında güneşe çıkmaktan kaçınılmalıdır. Beslenmede ise D vitamini içeren gıdalara yer verilmelidir. Ancak bu gıdaların çoğu yağlı olduğu için kalori alımına dikkat edilmelidir. D vitamininin emilimi için yeterli miktarda yağ alınması da önemlidir. Eğer beslenme ile yeterli D vitamini alınamıyorsa veya kan tahlillerinde D vitamini düzeyi düşük çıkarsa doktor tavsiyesi ile takviye kullanılabilir.