Değerli dostlar, kıymetli arkadaşlar Ülkemizin deprem kuşağında yer almasından dolayı, inşa edilen evlerin depreme dayanıklı olması oldukça önem arz ediyor. Unutmayalım ki, deprem öldürmez, ihmalkarlık ve dayanıksız konutlar öldürür. Ülkemizde başlatılan inşaat seferberliği ile eskimiş, hasarlı ve depreme dayanıklı olmadığına kanaat getirilen binaların yıkımına “kentsel dönüşüm” projeleri kapsamında uzun süredir başlandı. Daire fiyatlarının ve kira fiyatlarının artmasıyla inşaat sektöründeki vurguncularda soygun yöntemlerini değiştirdiler. -Depreme dayanıklı yapıların güvenilirliğini inşaat firmaları ve gayrimenkul alanında uzmanlaşmış kişilerle 6 maddede sizlere sunuyoruz. Yeni yapılan binalar, inşaat, yapı ve deprem yönetmenliğine göre yapılmazsa aldığınız gayri menkul mal kaybınıza, hatta can kaybınıza sebep olabilir. Özellikle inşaat sektörüne yeni giren, devletten ruhsat almayan, aç gözlü, küçük ölçekli müteahhitlerin ve inşaat şirketlerinin tek gayesi kısa zamanda büyük paralar kazanmak….  1. RADYE TEMEL, PERDE BETON SİSTEMİ -Son dönemde yapılan konut projelerinde yeni bir mühendislik anlayışı olarak, radye temel, perde beton gibi sistemler binaların depreme dayanıklılıklarını oldukça artırıyor. Eski yapılar günümüzdeki gibi deprem yönetmenliği dikkate alınarak yapılmıyordu. Artık günümüzde deprem yönetmenliğine göre radye temel, perde beton kullanılması can ve mal kaybının önüne geçen uygulamalar oldu. Yeni inşa edilen yapılar için önemli bir depreme dayanıklılık uygulamasını ifade eden radye temel, perde betonların projede yer alıp almadığı mutlaka kontrol edilmesi gerekiyor. Deprem anında tüm enerji ve yükü taşıyan perde beton ve kolonlar; depremin şiddetine göre hasar görmeden veya az bir hasarla depremden çıkmanızı sağlıyor. Binanın dış taraflarına simetrik olarak inşa edilen ve aynı ebat, kalınlık ve güçte yapılan perde duvarlar istinat görevi görüyor diyebiliriz. Fakat yeni bina diye ev alırken dikkat etmeniz gereken maliyeti düşük olduğu için tuğla ve ytonglarla örülü duvarlardan ve bölmelerden inşa edilen yapılar olup olmadığına mutlaka dikkat edilmeli. Hiç bir binanın tuğla ve ara bölmeleri perde betonlar kadar sağlıklı ve depreme karşı güvenilir olamaz. Fakat küçük ölçekli inşaat firmaları maliyetleri minimize edip, daha fazla kazanma hırsıyla sadece merdiven kısmını perde betondan örüp, binanın dış duvarları ve ara bölmelerini tuğla ve ytongla örüyor. Perde beton olan dairelerde kolon gibi görsel estetiği bozan girinti ve çıkıntılar olmaz. Duvarların yüzeysel ve düzdür. 2. İÇ VE DIŞ DUVARLARIN KALİTESİ Deprem anındaki sarsıntıdan çıkan enerjinin bir kısmı duvarlar tarafından emilebilir. Böylece olası bir deprem anında binanın ayakta kalması ve yıkılması önlenebilir. Binadaki duvarlarda kullanılan malzemenin kalitesi, perde betonla örülü duvarın kalınlığı ve içindeki demir örgü profesyonelliğe, yapının depreme dayanıklı olup olmadığını belirleyen temel ölçütlerin bir diğeridir. -Yapıya ait projeye bakılarak zemin etüdü, duvarın kalınlığı, kullanılan malzemenin kalitesi hakkında fikir sahibi olmak mümkündür. Ancak bazı inşaat firmaları projede sunulanı uygulamak yerine daha az maliyetle yapıyı tamamlamak adına ucuz yapı malzemeleri tercihinde bulunabilir. Tuğla ve örme duvarlar, hafif ve kaliteli ytong tarzı duvar diye gösterilebilir. Bunları anlayabilmek herkes tarafından mümkün değildir. Bu nedenle ev satın almadan önce uzmanlara test ettirmek en doğru yoldur. 3. BİNA TEMELİNİN DURUMU -Bir evin tüm yükünü temel ve kolonlar taşır. Bu nedenle temelin oldukça sağlam ve yeni mühendislik sistemlerine göre yapılması gerekiyor. Hatta zemin etüt testi ve çalışmalarının da önceden yapılarak zeminin bina için uygun olup olmadığına dair raporun alınması en önemli hususlardan biridir. Bu tür denetleme ve prosedürler zaman veya maliyet kaybı olduğu için bazı inşaat firmaları tarafından yapılmayabilir. -Binanın temeliyle ilgili bilgi ve fikir sahibi olabilmek için zemin katın kontrol edilmesi önemlidir. Evin zemininde yer alan kat kolonlarının iyice incelenmesi lazımdır. Bu kolonlarda herhangi bir çatlak olması halinde bir uzmana danışılmalıdır. Zemin katın 3 metreden fazla yüksekliğe sahip olması da doğru bir yapı planı değildir. Ayrıca, zemin katının her yerinin duvar olması gerekiyor. Dükkan ve vesaire için yapı duvarları yıkılarak bölmelerin kullanılması binanın depreme karşı dayanıklı olmasını olumsuz etkiliyor. 4. YALITIM SİSTEMLERİ KULLANIMI -Depreme dayanıklı konutların temel özellikleri arasında yalıtım sistemlerine sahip olmaları bulunuyor. Özellikle su yalıtımına yönelik bir önlem alınmayan binaların duvar, kolon ve temelleri giderek bozulmaya uğrar. Bu tür binalar risk altındadır. Bina tesisatındaki suyun betonlara ulaşması kimyasal bir reaksiyon başlatabiliyor. Özellikle kullanılan betonun kalitesiz olduğu binalarda suyun betonla buluşması daha da riskli bir durum ifade ediyor. Zemin katın, bodrumun ve taşıyıcı kolonların sürekli rutubetli olmasından evin su yalıtımına sahip olmadığını anlayabilirsiniz. 5. PROJEDEKİ KAT PLANINA UYUMLULUK -Alacağınız yeni evin depreme dayanıklı olarak inşa edilip edilmediğini anlayabilmek için projesini kontrol etmek oldukça önemlidir. Kat planına uygun şekilde inşa edilmeyen binaların depreme yönelik hasar görme ve yıkılma ihtimalleri çok daha fazladır. Projedeki kat sayısıyla, binanın gerçekte sahip olduğu kat sayısı arasındaki farkın fazlalığı risklidir. Bununla beraber; kolonların boyutları ve kalınlıklarıyla aralarındaki mesafenin de karşılaştırılması gerekiyor. Projenin kat planına uygun şekilde yapılmaması, zemin kolonlarında da projeye uyulmaması gibi birtakım riskleri barındırıyor olabilir. 6. BETONUN KALİTESİ Binanın temelinde, ara bölmelerinde, perde beton atılmasında kullanılan beton günümüzde yönetmenliğe uygun olan C25 tipi hazır beton kullanılmalıdır. Ayrıca sık donatılı ya da düşük pas payına sahip olan yapı elemanlarında betonun daha iyi yerleşebilmesi amaçlı brüt beton tercih edilmelidir. Ev alırken mutlaka uzman bir kişiden, inşaat profesyonellerinden, emlak danışmanlarından onay almak sonradan doğabilecek riskleri engeller.