Güzel ahlaklı kişi yalnız insanlara değil tüm canlılara sevgi, merhamet, anlayış gösterir. Dedikodu yapmaz, yapanları usulünce uyarmaya çalışır. Başarılı olamazsa ortamdan uzaklaşmayı yeğler. Tüm öğretilerde insanın kaçınması gereken öncelikli olarak iki erdem yalan söylememek ve dedikodudur.
İyi ve güzel ahlak konusunda Peygamberimizin bazı hadisleri az sözle çok şey ifade eder:
-Hiç bir baba çocuğuna güzel terbiyeden daha üstün bir hediye veremez.
-Şüphesiz güzel ahlak güneşin buzu erittiği gibi günahları eritir.
-Güzel ahlakın en azı, güçlüklere göğüs germek, yaptığı iyiliklerden karşılık beklememek, bütün insanlara karşı şefkatli olmaktır.
-İnsanları memnun etmek için malınız kifayet etmez. Ancak güler yüz ve güzel ahlakla onları memnun edebilirsiniz.
-Yumuşaklık insanı süsler ve çirkinliği giderir.
Güzel ahlaktan nasiplenmek kolay değildir. İffetli ve erdemli olmak gerekir. İffet ve erdem... Bu iki kelime üzerinde bir parça durmak isterim. Nedir iffet?. Kötü iş yapınca utanmak, acımak, iyi huylu olmaya çalışmak, nefsine hakim olmak, herkesin hakkını gözetmek, herkesle iyi geçinmek, affetmektir.
Peki, ?Erdem? nedir? Gerektiğinde bir güçtür. Harekete geçer ya da geçebilir. Erdem bir insandaki iyi huy ve davranışların tamamıdır. İnsanca davranmaktır. İnsanca istemek, insanca düşünmek, hislerini insani değerlerle sınırlamaktır.
Erdem kısaca insanı insan yapan değerdir. Kendine özgü mükemmelliği gösterir. Ahlaki erdemler, bir insanın diğerlerinden daha insana benzemesine ya da daha çok mükemmele yakın olmasını sağlar. İyiliğin kendisidir, edinilmiş bir iyilik yapma yeteneği, arzusu ve eylemidir. Nezaket, sadakat, basiret hem birer erdem hem de güzel ahlakın basamaklarıdır. Sanırım insan ve erdem bağlamını, 17. yüzyılın ünlü felsefecilerinden Spinoza ?Mutluluk erdemin ödülü değil, erdemin kendisidir,? diyerek özetlemiştir.
Güzel ahlak aynı zamanda yumuşaklıktır. Şiddetsiz bir yürek, sertliği olmayan bir kuvvettir. Öfkesiz bir sevgidir. Adalet, alçak gönüllük, hoşgörü, mizah anlayışı da güzel ahlakın olmazsa olmazlarıdır.
Ahlak, güzel ahlak konusunu özellikle yeni yetişen gençlerimizi düşünerek kaleme almaya karar verdim. Onlara sunuyorum; bir Batılı kadar tüm sanal aleme, bilgisayar teknoloji ve yazılımlara hakim, çevik, zeki, aydın geçlerimize!..
Ülkelerin dünya üzerinde söz sahibi olabilmeleri, insanlarının, toplumlarının ve düzenlerinin iyi ve güzel ahlakla bütünleşmesi ile mümkündür. Sizler de bizim ve güzel Türkiye´mizin geleceğisiniz. Sizlere inanıyorum. Sizlere güveniyorum. Başaracaksınız!..