İlçeye bağlı Tödürge köyünün kuzey ve güneybatısındaki kayalıklarda yer alan yaklaşık 100 mağara, ilginç görüntüsüyle dikkat çekiyor. 4 bin yıl önce barınma ve sığınma amacıyla yapıldığı tahmin edilen mağaralar, yan yana ve alt alta bulunuyor. Bakıldığında apartman görüntüsünü andıran mağaralarda, küçük odalar yer alıyor. İlk olarak Roma döneminde kullanıldığı tahmin edilen mağaraların, daha sonra çeşitli medeniyetlere de ev sahipliği yaptığı biliniyor. Kaya mağaralarının bazı kısımlarında ise Horasan harcından örülmüş taş duvarlar ve gözetleme delikleri yer alıyor. Köyü çevreleyen kaya mağaralarının, 4 bin 600 yıllık olmasına rağmen, kuzeyinde bulunan büyük kayalıkta haç görülüyor. Bu işaretin, Hristiyanlık´ın Anadolu´da yayılmaya başladığı dönemlerde kayalığa işlendiği tahmin ediliyor. Son zamanlarda doğa olayları nedeniyle parçalanmalar görülen kaya mağaralarında, ayrıca kaçak define avcılarının da kazılarla yapıya zarar verdiği görülüyor.
´İNSANLAR BURALARI EV OLARAK KULLANMIŞ´
Mağaralar hakkında bilgi veren İl Kültür ve Turizm Müdürü Kadir Pürlü, "Tödürge Mağaraları güzellikler içerisinde bir yerdir. Her ne kadar kurtarma kazıları ve kaçak kazılarda ortaya çıkan buluntulardan hareketle ´Roma dönemi´ diyebilsek de buranın daha geriye gittiğini söyleyebiliriz. Demir çağına kadar uzandığına dair tahminler vardır. İnsanlar öncelikle buraları ev olarak kullanmışlar. Konut alanı, diye düşünebiliriz. O dönemleri düşündüğümüzde şartlar çok farklı olduğu için dolayısıyla insanların kendilerine sağlam yerler aramaları çok akıllıca ve doğru. Kaya, bu yüzden çok güvenilir bir yer ve yüksekte. Burada irili, ufaklı, ´insanlar tarafından oyulmuş ev´ diyebileceğimiz tarihi kalıntılar mevcut. Tüm kültür ve doğa dostlarını bu alanları gezmeye davet ediyoruz" dedi.
Pürlü, çevre düzenlemesi konusunda daha önce çalışma yapıldığını; ancak bölgenin sit alanı olması nedeniyle çalışma yapılamadığını dile getirdi.
´TURİZME AÇILMASI ÇOK ÖNEMLİ´
Tödürge köyü muhtarı Mehmet Önder ise "Burası çok eski bir yer. Tarihi 4 bin yıl önce. Buraya turizm açısından çok şeyin yapılmasını istiyorum. Aslında ben de buraları güzelleştirmek için muhtar oldum. Biz buranın plan ve projesini verdik. Yapılma aşamasına kadar geldi; ancak son aşamada sit alanı olduğu için vazgeçtiler. Projemizi iptal ettiler. Çocukluğumuz hep buralarda geçti. Burası sit alanı, diye çalışmaya izin verilmiyor. Buraların turizme açılması çok önemli" diye konuştu. DHA
