Neslihan KOÇ
SCÜ İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Genel Gazetecilik Ana Bilim Dalı Öğretim Elemanı Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Betül Tanrıverdi, konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
Dr. Öğr. Üyesi Tanrıverdi, “Dezenformasyon, sosyal medyada ve geleneksel medyada, bilginin kasıtlı veya yanlış şekilde yayılmasını sağlayan bir manipülasyon aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu manipülasyonların amacı, elbette çok yönlüdür. Öncelikli amacı karşı tarafın, izleyici kitlesinin algısını yönetmektir. Bir grubu karalamak ve bir grubu kötülemek amacı taşıyabildiği gibi bu haberleri yapan kişilerin takipçi sayısını, izlenme sayısını, okunma sayısını artırmakla beraber ekonomik çıkar nedenleri ile de gerçekleştirilmektedir.” dedi.
Medya dezenformasyonunun etkilerinden bahseden Dr. Öğr. Üyesi Tanrıverdi, “Medya dezenformasyonu daha çok toplumsal krizlerde karşımıza çıkmaktadır. Örneğin; toplumsal çatışma haberlerinde, deprem haberlerinde, iş kazalarında ve trafik kazalarında hem görsel medyada hem yazılı medyada hem de yeni medyada (sosyal medya mercilerinde) sıklıkla yer almaktadır.” ifadelerini kullandı.
Sosyal medyadaki dezenformasyon hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Tanrıverdi, “Sosyal medya mercilerinde dezenformasyon ile karşılaşmamızın temel nedeni bilindiği üzere anlık paylaşımlar gerçekleştirilmektedir. Bu paylaşımların doğru olup olmadığını kitleler takip etmeden, sorgulamadan hızlı bir şekilde yaymaktadır. Örneğin, son zamanlarda Erzincan‘daki var olan iş kazasından dolayı siyanür vakalarıyla ilgili çok fazla dezenformasyon dolaşıyor ve bununla ilgili yetkili mercilerin paylaşımlarını takip etmek büyük önem arz ediyor.” dedi.
Dezenformasyonun kitleler üzerindeki etkisine değinen Dr. Öğr. Üyesi Tanrıverdi, “Toplumsal krizlerle ilgili haberler hızlı bir şekilde yayılmakta ve hızlı bir şekilde toplum tarafından ilgi görmektedir. Özellikle bir acı olayında, bir felaket olayında toplum bunu merakla takip etmektedir. Toplumun vicdanını etkileyen ve adeta travma yaratan olaylara denk gelmekteyiz. Bu durumlar halk tarafından çok daha dikkatli bir şekilde takip ediliyor ve hızlı bir şekilde paylaşılıyor. Dolayısıyla bu durumların daha çok acite edilmesine neden olarak kitleler psikolojisini olumsuz etkileyebiliyor.” ifadelerine yer verdi.
Kitlelerin dezenformasyondan nasıl korunacağı hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Tanrıverdi, “Dezenformasyon haberleri hızlı bir şekilde yayılıyor. Fakat diğer yandan esas kaynaklar, doğru kaynaklar dezenformasyon haberleri kadar hızlı yayılmıyor. Bunları engellemenin şekli şöyle olabilir, takipçiler yani medya tüketicileri bu haberleri takip ederken ve paylaşırken doğru kaynaklardan olup olmadığını eleştirmeli ve sorgulamalıdır. Resmi kaynakları takip ederek, güvenilir olduğundan emin olarak paylaşım yapmalı ve çevresine bu şekilde yaymalıdır. Aksi taktirde bu haberleri yapanlar dikkatli olmadıkça paylaşımcılar, medya tüketicileri toplumu bu risklere dezenformasyon problemlerine sürükleyeceklerdir.” dedi.
