Erhan CEYLAN/
Numune Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Meltem Gülşan, Türkiye´de olduğu gibi ilimizde de glütene duyarlı çocuklarda ortaya çıkan çölyak hastalığının genetik olduğu gibi bazı hastalarda sessiz bir seyrin söz konusu olduğunu vurguladı.
Çocukluk çağının en yaygın emilim bozukluğu nedeni olan çölyak hastalığının her yaşta ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Gülşan, ?Çölyak hastalığı genetik olarak duyarlı kişilerde başlıca buğdaydaki gluten ve arpa, çavdar, yulaf gibi tahıllardaki gluten benzeri diğer tahıl proteinlerine karşı kalıcı intolerans olarak gelişen ince barsak hastalığıdır, çocukluk çağının en yaygın emilim bozukluğu nedeni olan bu hastalık, her yaşta ortaya çıkabilmektedir. Çoğu hastada sessiz bir seyir söz konusudur? dedi.
?HASTALIĞİN İKİ TİPİ VAR?
Hastalığın teşhisi ile ilgili bilgiler veren Gülşan açıklamasında şu ifadelere yer verdi; ?Çölyak oldukça farklı ve değişken olabilir. ÇH´nın mide-bağırsak sistem ve bu sistem dışı belirtileri büyük oranda ince barsakta gelişen emilim bozukluğuna bağlıdır. Yağlı, donuk görünümlü, alışılmıştan daha sık ve bol miktarda dışkı ise bu patolojinin en önemli göstergesidir. Ancak süt çocuklarındaki ishal, karın şişliği, iştahsızlık gibi tipik hastalık belirtileri artık gittikçe daha az görülmektedir. Bunun yanında serolojik testlerin sayesinde çok hafif bulguları olan hastalar bile tanı alabilmektedir. Hastalık iki tiptir. Bunlardan birincisi olan klasik çölyak hastalığı daha çok süt çocukları ve küçük çocuklarda, yaşamın 6-24. aylarında diyetle gluten alımı başladıktan sonra ortaya çıkan, tipik olarak büyüme-gelişme geriliği, kronik ishal veya cıvık dışkılama, kusma, karın ağrısı, karın şişliği, kas zayıflığı, hipotoni, iştahsızlık gibi gastrointestinal bulgular ve malabsorbsiyonla karakterli formdur. İshal halen en sık görülen bulgudur, akut veya sinsi başlayabilir. Dışkı karakteristik olarak soluk, açık renkli, cıvık ve kötü kokuludur. Çocukta tekrarlayan şiddetli ishal atakları olabilir. Hatta bazen çok sulu bir ishal de görülebilir. Kilo alımı ve boy uzaması ise malabsorbsiyon ve/veya iştah azalmasına bağlı olarak yaşına göre geri kalır. Bu çocuklar vitamin D ve kalsiyum eksikliğine bağlı olarak sıklıkla rikets tablosu ile de tanı almaktadırlar. Nörolojik bulguları da olabilen bu çocuklar çekinik, huzursuz, mutsuz ve huysuz olabilirler. Klasik olmayan ÇH ise çoğunlukla 5-7 yaş üstü büyük çocuklar ve erişkinlerde görülür. Boy kısalığı, ergenlikte gecikme, diş mine tabakası bozuklukları, ileri ağız yaraları, tedaviye cevap vermeyen veya nedeni kesin belli olmayan demir eksikliği anemisi, osteoporoz veya osteopenik kemik hastalıkları, kronik artrit, kardiyomyopati gibi kalp kası bozuklukları, karaciğer fonksiyonlarında bozukluk, nörolojik bozukluklar gibi bulgular yanında, tekrarlayan karın ağrısı, bulantı-kusma, şişkinlik gibi irritabl barsak hastalığını düşündüren dispeptik yakınmalar, gastroözefageal reflü ve kabızlık gibi yakınmalar ile saptanır . Atipik bulguları ve yakınmaları olan bireylerin çoğunda mide-bağırsak sistemi belirtiler yoktur.?
?TEŞHİS VE TEDAVİSİ VAR?
Uzm. Dr. Gülşan, çölyak hastalığının bazen hiç semptom vermeden ortaya çıkabilidini belirterek, Numune Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji Polikliniğinde bu hastalıkla ilgili teşhis ve tedavi hizmeti verdiklerini söyledi.
