Aydın DELİKTAŞ
Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı Sivas Kongresi’nin 104’üncü yıl dönümü düzenlenen törenle kutlandı. 4 Eylül etkinliklerine Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un yanı sıra Vali Yılmaz Şimşek, AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, AK Parti Sivas Milletvekilleri Hakan Aksu, Rukiye Toy, MHP Sivas Milletvekili Ahmet Özyürek, CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu, Belediye Başkanı Hilmi Bilgin, diğer il protokolü üyeleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.
Etkinlikler kapsamında ilk olarak Cumhuriyet Meydanındaki Atatürk Anıtına çelenk sunuldu. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş’un da katıldığı etkinliklerde Meclis Başkanı Kurtulmuş Atatürk Anıtına çelenk sundu.
Daha sonra ise tarihi kongrenin yapıldığı Atatürk ve Kongre Müzesinde Sivas Devlet Tiyatrosu oyuncuları tarafından kongrenin temsili canlandırılması yapıldı. Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş da temsili canlandırmayı izledi. Buradan Kongre Müzesi bahçesindeki programa geçildi. Katılımcılara 4 Eylül Kongresinin anlatıldığı sinevizyon gösterisi izletildi. Daha sonra ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 4 Eylül Sivas Kongresi mesajı okundu.
MİLLİ İRADE VÜCUT BULMUŞTUR
Törende konuşan Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, “4 Eylül Sivas Kongresi 19 Mayıs 1919 ile başlayan bağımsızlık yürüyüşünün nihai karar adımıdır. 19 Mayıs Samsun'un ardından Amasya tahmini ardından 7 Temmuz'da Erzurum Kongresi ve sonuçta orada şekillenen burada Sivas'ta, Sivas Kongresi'nde nihai bir noktaya doğru erişmesi ve topyekun bir mücadele kararının verilmesiyle birlikte tarihi bir adımın atıldığı kongredir. Sivas Kongresi'nde yer alan başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere herkesi minnet ve şükranla yad ediyoruz. Bazen insanlar içinde bulundukları dönemin önemini belki yeterince yaşadıkları için o dönem içerisinde kavrayamayabilirler. 2023 yılı anlamlı ve önemli bir yıldır. Ve Allah'a çok şükür hepimiz 2023 yılına yerişmiş ve 2023’ten geçmişe doğru bir asırlık cumhuriyetimizin birikimlerini değerlendirebilecek hem de 2023’ten sonra Türkiye'nin ikinci aşkı cumhuriyetin yani Türkiye yüz yıllık hedeflerini tasarlayabilecek bir noktadayız. Bir asır evvel başlatılan büyük mücadelenin adımlarının döşendiği bir mücadeleden üzerinden tam bir asır geçtikten sonra gerçekleştirdiğimiz bir tarihin dönüm noktasındayız. Onun için zaman zaman düştüğümüz bir hataya düşmemenizi tavsiye ederim. Tarih masal okunur gibi okunmaz. Tarih ders almak için, ibret almak için, dersler çıkarmak için aynı hatalara düşmemek için ve gelecekte çok daha güçlü adımlar atabilmek için okunan bir milli mirastır. Tarihin hiçbir bölümü de bir diğerinin karşıtı değildir. Büyük Selçuklu başka bir şey, Anadolu Selçuklu başka bir şey. Cumhuriyet bambaşka bir şey Her birisi bir büyük milletin bir asil milletin tarihsel süreçlerinin birer parçasıdır. Her birisinin içerisinde atılmış nice güzel adımlar olduğu gibi nice eşitlikler de vardır. Akıllı olanlara, milli duruş sahibi olanlara yarışan tarihin bütün müktesebatından olumlu dersler çıkararak eksiklikleri, hataları bir daha tekrarlamamak üzere geride bırakmaktır. Onun için cumhuriyetimizin ilk asrını geride bıraktığımız bugünlerde ikinci asrına son derece kuvvetli son derece güçlü bir şekilde girmek için hazırlıklarımızı yapıyor ve Türkiye'nin ikinci aslına ilişkin hedeflerimizi ortak milli hedeflerden birisi haline getiriyoruz. İşte böylesine önemli bir dönüm noktasında Sivas Kongresi'nden de alacağımız fevkalade önemli dersler vardır. Bunların hiç şüphesiz birincisi milli iradenin hakimiyeti fikrinin güncelleştirilmesidir. O günün şartları içerisinde bırakınız kazması topu tüfeği, küreği dahi olmayan bir millet. Koskoca Osman cihan devletinin yıkıntıları üzerinden ya Allah diyerek ayağa kalkmayı başarmış, atalarımızın, ecdadımızın omuzları üzerinde bir bağımsızlık destanı yazmıştır ve ardından cumhuriyetimizi kurmuştur. Burada Sivas Kongresi'nde en önemli hususiyetler birisi zaten milletimizde var olan bu milli hakimiyet fikrinin milli iradenin güçlü olması fikrinin yaşatılması kararı ve iradesidir. Bunun ciddi bir şekilde gündeme getirilmesidir. Yine aynı şekilde bu kongrede alınan en önemli karar birisi kongreden sonraki döneme ilişkin yol haritasının belirlenmesidir. Bu yol haritasının belirlenmesinde üzerinde dura dura üzerine basa basa durdukları bir husus ise milli birlik ruhunun ciddi bir şekilde ortaya konulmasıdır cihan devletinin yıkılışında biliyoruz ki ayrılıkların körüklenmesi, etnik, mezhebi, fikri ve köken itibariyle farklılıkların körüklenerek koskoca bir cihan devletinin nasıl 20 yıllık süre içerisinde paramparça hale getirildiğini biliyoruz. Sivas Kongresi'nin birçok özelliği yanında en önemli özelliklerinden birisi de Artık milli direnişin tek bir çatısı altında toparlanması ve bundan sonraki süreçte yeni bir hükümetin kurulması yolunun açılmasıdır. Sivas Kongresi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kuruluşunun yani İstiklal Harbimizi yönetecek olan Gazi meclisimizin kuruluşunun da yolunu açmış olan önemli, tarihi bir adımdır. Bu özelliklerinin yanında Sivas Kongresi aynı zamanda bütün Türkiye'de direniş ruhunu, bütün Anadolu coğrafyasında direniş ruhunu ortaya koyabilmiştir” ifadelerini kullandı.
4 EYLÜL TARİHİN DÖNÜM NOKTASIDIR
Vali Yılmaz Şimşek de Sivas Kongresinin bağımsızlık mücadelesinde tarihi bir dönüm noktası olduğunu ifade ederek, “Çok anlamlı ve tarihi bir gün. Bundan yüz dört yıl önce bu şehirde bu karşımızdaki tarihi binada bir milletin kurtuluşu için tarihi kararlar alınmıştı. Tarihi toplantılar yapılmıştı. Ya ölüm parolasıyla manda ve himaye reddedilerek bir anlamda cumhuriyetimize giden yolun taşları döşenmişti. Cumhuriyetimizin temelleri atılmıştı. Böylesine anlamlı bir kongreye ev sahipliği hepsini yapmaktan da Sivas olarak her zaman gurur duyuyoruz, onur duyuyoruz. Sayın Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanım, kıymetli misafirler, bilindiği üzere şehirlerin zamanları, insanların zamanlarından daha yavaş akar. Şehirlerin hafızaları, insanlar Hafızasından daha güçlüdür. Kadim bir şehir olan Sivas'ın hafızasında da çok dik, ciddi olaylar, kişiler ve resimler kayıtlıdır. 104 yıl önce bu meydanda gerçekleşen Dört Eylül Sivas Kongresi'nde milli hafızaya nakış olan ilk hadiselerden biridir. Türk tarihinin dönüm olan Sivas Kongresi bağımsızlık adının dosta ve düşmana ilan edildiği bir milli irade şahlanışıdır. İşte bu meydan bu binalar milli şahlanışın mekanı ve şahidi olmuşlardır. 104 sene sonra aynı yerde aynı azim ve bağımsızlık ruhunu canlı tutuyor. Tam bağımsızlık fethinden zerre taviz vermeyeceğimizi hep birlikte haykırıyoruz” dedi.
BAĞIMSIZLIĞIMIZ TESCİLLENMİŞTİR
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler ise Sivas’ta manda ve himaye fikrinin kesin bir dille reddedildiğini ifade ederek “Anadolu'yu bizlere, ana yurt yapan ecdadımız da burada rahmetle ve minnetle anmak isterim. O tarihten itibaren yaklaşık bin yıllık bu topraklardaki bizim hem iktidarımızın hem de değerlerimizin bu topraklara yansıtıldığı o dönemden sonra dört Eylül Sivas Kongresi'ne gelene kadar Anadolu coğrafyası çok büyük bir tehdit ve çok büyük bir işgal altına girmişti. Tabii kadim şehrimiz Sivas ve onun güzel evlatları o günkü şartlarda Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını burada yüz sekiz gün boyunca ağırlamış ve kongrenin sonucunda üç maçlıktaki çok önemlidir. Ya istiklal ya ölüm demiş. Asla manda ve himaye kabul edilemez demiş. Ve milli sınırlar içerisinde vatan bölünemez ve parçalanamaz demiş. Peki buradan bizlere bugünler için ne diyor Acaba? O günkü kararlar dört Eylül Sivas Kongresi bugünlere ışık tutar bizlere ne diyor? Bizlere Türkiye yüzyılını gösteriyor. Türkiye yüzyılı önümüzdeki görev içerisinde sadece bu Anadolu coğrafyasıyla bağlı kalmadığımızı, bizim Dört Eylül Sivas Kongresi'nde Misak-ı Milli sınırlarını ifade ederken Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları bugünkü gönül coğrafyamızı da bizlere hedef olarak gösteriyorlar. Yani Karabağ diyorlar. Kerkük diyorlar. Libya diyorlar. Mavi vatan diyorlar. Karadeniz diyorlar. Balkanlar diyorlar ve Kafkaslar diyorlar. Bize bu gelir coğrafyamıza dair de iddialarımız var. Oradaki soydaşlarımızın ve geleceklerine dair bizim de bu manada onlara her zaman bu gönül coğrafyasında yanlarında olduğumuzu ifade etmemiz var. İnşallah Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde önümüzdeki Türkiye yüzyılı projesi içerisinde dünyanın mazlum ve mağdur bütün coğrafyalarında çünkü Sayın Cumhurbaşkanımız dedi manda ve himaye kabul edilemez demişti dört Eylül Sivas Kongresi'nde. Misakı Milli sınırları çizilmişti. Ve vatanımızın bütünlüğü ve olduğu ifade edilmiştir. Artık Türkiye'nin dünyaya da evrensel bana da bir şey demesi gerekiyor. Dünya beşten büyüktür demesi gerekiyor. Ve daha adil bir dünya demesi gerekiyor. İnşallah bugün 4 Eylül Sivas Kongresi'nin 104. yıl dönümünden sonra da Türkiye'nin bu güzel ülkemizin ve kadim şehrimiz Sivas'tan da inşallah bu güzel ifadeleri ve güzel düşüncelerimizi de bütün dünyaya duyuracağız. Ben tekrar 4 Eylül Sivas Kongresi’nin 104. yıl dönümünde başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere silah arkadaşları ve bizlere bu Anadolu coğrafyasını ana yurt yapan Sultan Alparslan'la beraber bugüne kadar bu topraklar için canını seve seve vermiş şehitlerimizi şüheda şühedamızı da rahmetle minnetle yad ediyorum” şeklinde konuştu.
4 EYLÜL ŞANLI TARİHİMİZİN SİMGESİDİR
CHP Sivas Milletvekili Ulaş Karasu da Sivas’ın tarihin her döneminde önemli bir yere sahip olduğunu belirterek, “Mihenk taşı olan Sivas Kongresi'nin 104. yıl dönümünde kongrenin toplandığı ilk günkü coşku, gurur ve heyecanla bir aradayız. Sivas coğrafi konumu ve stratejik önemi nedeniyle tarih boyunca ticari, askeri ve idari bir merkez olmuştur. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün büyük öngörüsüyle Anadolu'nun en güvenli yeri nitelemesine mazhar olan güzel şehrimiz kurtuluş ve kuruluşta da çok önemli roller üstlenmiştir. 4 Eylül 1919 işte bu şanlı tarihimizin hafızasında çok özel ve önemli bir yere sahiptir. Ulusal Uyanışın filizlendiği o günlerde güzel kentimiz başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Anadolu'nun dört bir yanından gelen delegelere ev sahipliği yapmıştır. Sivas Müftüsü Abdürrahim Efendi'den Şekercizade İsmail'e, Şırırcızade Hayriye kadar binlerce vatansever hemşerilerimizi rahmetle, minnetle anıyorum. Sivaslılar bağımsızlık ve hürriyet mücadelesi için o gün tek bir vücut olmuş, büyük bir inanç ve güvenle Mustafa Kemal ve arkadaşlarına zafere giden yolu sonuna kadar açmışlardır. O gün başlayan kongre ile Milli Mücadele Kurtuluş Haritası burada çizilmiştir. O kongrede Kurtuluş Savaşımızın tüm hazırlıkları burada yapılmıştır. O kongrede ortaya konulan iradeyle ulusumuz kurtuluş mücadelesini zaferle taçlandırmıştır” dedi.
MİLLİ MÜCADELE ATEŞİ YAKILMIŞTIR
MHP Sivas Milletvekili Ahmet Özyürek ise Milli Mücadele ateşinin Sivas’tan yakıldığına dikkat çekerek, “Bugün Mustafa Kemal Atatürk'ün büyük bir öngörüyle Anadolu'nun en güvenli yeri olarak nitelendirdiği Sivas'ımız. Milli Mücadele Ateşi'nin yakıldığı Kurtuluş Savaşı'nın ve sonrasında Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atıldığı vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığının korunmasının merkezi ve ana yurdu olmuştur. Vatansever ve fedakar halkımız bir milletin kaderini belirleyen cumhuriyetin temellerinin atılmasında da büyük katkısı olan Sivas halkı işgalci güçlere asla boyun eğmeyerek, kenetlenerek milli duruş sergilemişlerdir. 4 Eylül 1919 ve 11 Eylül 1919 tarihleri arasında Sivas Kongresi gerçekleştirilmiştir. Yedi gün süren bu kongrede ülkenin geleceği ve bekası için alınan karar milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. Manda ve himaye kesinlikle kabul edilemez. Milli iradeye hakim kılmak esastır” diye konuştu.
MİLLİ MÜCADELENİN MİHENK TAŞIDIR
Sivas Belediye Başkanı Hilmi Bilgin de 4 Eylül 1919’da yapılan Sivas Kongresinin tarihi bir dönüm noktası olduğuna dikkat çekerek “Aziz milletimizin hafızasında çok önemli bir yere sahip olan Sivas Kongresi, Milli Mücadele'nin mihenk taşı olmuş, Kurtuluş Savaşı'nın hazırlıkları burada yapılmıştır. Milletimizin işgalci güçlere asla boyun eğmeyeceği, birbirine sımsıkı kenetlenerek mücadeleye hazır olduğu bütün dünyaya, yine Sivas'tan deklare edilmiştir. Kongrede alınan manda ve himaye asla kabul edemez. Milli sınırlar içinde, vatan bir bütündür, parçalanamaz karar Misak-ı Milli'nin belirlenmesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışında Kurtuluş Savaşı'nın tüm safhalarında ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin atılmasında son derece etkili olmuştur. Sivas Kongresi'nin yüz dördüncü yıl dönümünde bir kez daha ifade ediyoruz ki manda ve himaye kabul etmeyen milletimiz bu cennet vatanı bir bütün olarak koruyacak ve asla ilelebet böldürtmeyecektir. Sivas Kongresi'nde tecessüs eden milli duruşa sahip çıkmaya ve bunu sürdürmeye millet olarak kararlıyız” diye konuştu.
Konuşmaların ardından halk oyunları ve Genel Kurmay Başkanlığı Mehteran takımı tarafından gösterileri yapıldı. Gösterilerin ardından Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş şeref defterini imzaladı. 4 Eylül Sivas Kongresi etkinlikleri Muharip Gazi Uçağı gösterisiyle sona erdi. Vatandaşlar gösteriyi ilgiyle izledi.
