Haber Merkezi
Dünya'nın gözü Rusya'nın Soçi kentindeki kritik zirvede. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Rusya Devlet Başkanı Putin ile Soçi'deki görüşmesi sona erdi.
Kritik zirve sonrası iki lider kameraların karşısına geçti ve önemli açıklamalara imza attı.
Erdoğan, Kıymetli dostum Sayın Putin'e nazik daveti için tekrar teşekkür ediyorum. Bu vesile ile deprem ve yangınlarda sergiledikleri dayanışma için teşekkür ediyorum. Sayın Putin ile daima yakın telefon diplomasisi ile yakın temas içinde oldu. Çok boyutlu işbirliğimizi geliştirmek için atılacak adımları değerlendirdik' dedi.
'İkili ticari hacmimiz için 100 milyar olarak belirlediğimiz hedefe emin adımlarla ilerliyoruz' diyen Erdoğan sözlerine şöyle devam etti;
'Üzerinde özellikle durduğumuz konulardan biri Karadeniz Girişimi'nin yeniden canlandırılması oldu. Karadeniz girişimi küresel gıda krizi ile mücadelede anahtar rol oynadı. Afrika gibi ülkeler için bir nefes borusu oldu. Gündeme gelen alternatif öneriler güvenli ve kalıcı bir model sunamamıştır. Rusya'nın girişimin canlanması için sunduğu şartları biz de dile getiriyoruz. Eksiklerin giderilmesi ve girişimin devam etmesi gerektiğini söylüyoruz. Bu kapsamda yeni teklif paketi hazırladık. Birleşmiş Milletler'in yeni çalışmasıyla netice alınacağını umuyorum. Türkiye olarak beklentileri karşılayacak bir çözüme kısa sürede ulaşacağımıza inanıyorum.'
Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde sonlandırılmasını arzuladığının altını çizen Erdoğan, 'Taraflar arasında doğrudan müzakerelere daha önce ev sahipliği yaptık, bu konuda elimizden geleni yapmaya yine hazırız' dedi.
Erdoğan açıklamasında şu ifadelere yer verdi;
'Sayın Putin ile diğer küresel gelişmeleri de ele aldık. Rusya ile yakın temasımız bölgesel ve küresel sorunların çözümüne katkıda bulunmaya devam edecektir. Akkuyu son şiddeti ile yürüyor ikinci bir adım olarak Sinop santralini bugün ele aldık. Atılan adımlarla Türkiye sınıf atlayacaktır. Sayın Putin'e bir kez daha teşekkür ediyorum. Ziyaretimin ülkelerimiz ve bölgemiz için hayırlara vesile olmasını diliyorum.'
Erdoğan 'Şu an itibari ile Karadeniz Tahıl Koridoru'nda en az gelişmiş ülkelere gönderilecek tahıl önemli. Buradan çıkacak tahılın yüzde 44'ü Avrupa ülkelerine gidince Rusya bunu haklı olarak olumlu bakmıyor. Bugünkü yaptığımız görüşmede Sayın Putin 1 milyon ton fakir ülkelere bu tahılı göndermeye varız. Bunun tüm çalışmalarını yaptık, adım atmaya hazırız dediler. Biz de üzerimizde düşeni yapmaya hazırız. Bu tahılı öğüterek un şeklinde fakir Afrika ülkelerine gönderebiliriz dedik. Bu konuda mutabık kaldık' dedi.
Erdoğan Katar'ın girişimi ile ilgili ise 'Katar, fakir az gelişmiş Afrika ülkelerine tahılın un haline getirilerek gönderilmesi konusunda yardımcı olmak istiyor. Umut ediyoruz ki bu ülkelere tahılı gönderebiliriz' değerlendirmesinde bulundu.
Putin karşılıklı ticaret hacminin arttığına vurgu yaptı. Rus lider 'Bugün güvenlik, ekonomi siyaset, kültür, insani alanlardaki iş birliğimizi uluslararası gelişmeleri değerlendirdik. Karşılıklı ticaret hacmimiz artıyor. Akkuyu Nükleer Santrali devam ediyor. 25 bin Rus ve Türk mühendis ve işçi, ilk ünite önümüzdeki sene hayata geçsin diye gece gündüz çalışıyor' dedi.
'Doğalgaz konusunda da etkin bir işbirliği yapıyoruz' diyen Putin sözlerine şöyle devam etti;
'Rusya 21.5 milyar metreküp gaz sevk etti bu yılın ilk yarısında 10 milyar metreküp gönderdik. Rusya her zamanki gibi güvenli ve sorumlu bir ortak olacaktır. Türkiye üzerinden 3. ülkelere gaz sevk etmeye hazırız. Bunun için dağıtım merkezi kurulması için teklifte bulunduk. Bu bu merkezin kurulması ile ilgili gelişmeler gündemimizdeydi. Tarım alanında işbirliğimiz hızlı gelişiyor.
Putin, 'Uluslararası konuları da gözden geçirdik, özellikle Ukrayna krizini. Tahıl koridorunun askıya alınması söz konusu. Biz bu kararı almak zorundaydık. Batı ülkeleri sözlerini yerine getirmediği için çekilmek zorunda kaldık' dedi.
'Tahıl ve gübre konumuzu ciddiye almadılar. Ticari konularda bizi ciddiye almadıkları için geri çekilmek zorunda kaldık. Diğer taraf bizim insani koridorumuzu terör saldırıları için kullandı' diyen Rus lider sözlerine şöyle devam etti;
'Buna göz yumamayız. Gıda konusunda söyleyeceklerimiz var. Gerçek ihtiyaç sahiplerine gıda gitmediği için endişeliyiz. Şimdiye şartlarda daha az tahıl ihtiyaç sahiplerine gidiyor ve böyle gideceğini görebiliyoruz en azından Batı bunun için çaba gösteriyor. Biz bunu canlandırmak istiyoruz. Sadece bir şartımız var. Bizim ürünlerimizin de engelsiz bir şekilde denize çıkmasını istiyoruz. Tahılımızın ihtiyaç sahiplerine gitmesini istiyoruz. Biz şuan 6 Afrikalı ülke ile anlaşmalarımızı sürdürüyoruz. Oraya tahılı bedava göndermek istiyoruz.'
Putin, 'Suriye krizinin çözülmesi konusunda temel bakışımızı paylaştık. Suriye'nin şu an altyapısının ayaklanması çok önemli. Bu konuda görüşlerimizi paylaştık. Libya'da olanları konuştuk. Oradaki şiddeti de konuştuk. Görüşmemiz genel olarak çok faydalı geçti. Sayın Erdoğan'a destekleri için teşekkür ediyorum' dedi.
PUTİN'DEN ERDOĞAN'A TEŞEKKÜR
'Karadeniz Girişimi'nin akıbetine yönelik gelen bir soru üzerine Putin, 'Sayın Erdoğan'ın katkılarını en başından beri hissediyoruz. Erdoğan'ın arabuluculuğu sayesinde birçok proje gerçekleşebildi. Ukrayna verdiği sözleri ihmal etti. Türkiye Cumhurbaşkanına özellikle teşekkür ediyorum. Biz tahıl girişimine Türkiye ve BM sağladığı için katılmaya karar verdik. Bu Rusya'nın menfaatineydi, Rusya lehine yapılması gerekenler yapılmadığı halde koridoru uzattık. Fakat Batılı partnerlerimiz bizi dolandırdı diyebilirim. Bu koridora katılma isteğimiz var ancak onlar önce kendi sözlerini tutsunlar. Bu koridorun askeri amaçlarla kullanılması bizi rahatsız ediyor. Türk Akım ve Mavi Akım'a saldırılar olduğunu görüyoruz. Biz bu boru hatlarını korumak zorundayız. Her şeyi konuşmamız lazım. Bunlar çözüldükten sonra geri dönebiliriz, bizim sorunumuz yok. Türkiye bizim çok büyük bir partnerimiz. Un konusunda birincilerden biri. Türkiye ile çalışmayı çok istiyoruz. Bu girişime geri dönebiliriz. Katar'ın desteği ile 6 Afrika ülkesine tahıl gönderebiliyoruz' dedi.
KATAR'IN TEKLİFİ TAHIL KORİDORU'NA ALTERNATİF DEĞİL
Putin, 'Katar ile olan durum bir alternatif değil. Bu ikinci bir inisiyatif. Bu gıda krizinin çözülmesi için önemli bir adım' dedi.
PUTİN ERDOĞAN'I KAPIDA KARŞILADI
Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı görüşmenin yapılacağı binanın kapısında karşıladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin daha sonra görüşmeye geçti. Soçi'de yapılan görüşmede Türkiye-Rusya ilişkileri, Ukrayna krizi, Tahıl Anlaşması'nın yanı sıra küresel ve bölgesel konular ele alındı.
Zirve öncesi açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan 'Türkiye ve Rusya ilişkilerinde çok çok farklı bir dönemdeyiz, Türkiye-Rusya arasındaki ilişkilerde özellikle şu anda dış ticaret hacmimizin 62 milyar dolarda olması ve 100 milyar dolar hedefimize doğru yürüyor olması bizi çok mutlu ediyor' dedi.
'Bugün burada Merkez Bankası Başkanlarımızın bir araya gelmesi, birbirleriyle ayrıca görüşecek olmaları aramızdaki ikili ilişkilerde yerli para birimine adım atma noktasında da önemli olduğuna inanıyorum' diyen Erdoğan sözlerine şöyle devam etti;
'Akkuyu Nükleer Santrali'ndeki gelişmeler gayet iyi bir şekilde devam ediyor. Sinop Nükleer Santrali ile ilgili bir adım atmamız da söz konusu olacak diye düşünüyorum.'
Tahıl Koridoru anlaşması, Türkiye ve BM arabuluculuğunda 27 Temmuz 2022’de imzalanmıştı. Anlaşma gereği Ukrayna’nın Odessa, Çernomorsk ve Yuzhne limanlarından gelen ürünler İstanbul Boğazı’nda; BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna’dan heyetlerin bizzat gemiye çıkarak yaptığı denetimlere tabi tutuluyordu.
Türkiye ile Rusya arasındaki en önemli adımlardan birinin turizm konusundaki gelişmeler olduğuna dikkat çeken Erdoğan, 'turizmde Rusya bizde bir numaralı konumda' dedi.
'Herkes bugün Rusya ilişkilerinde ziyaretimizde tahıl meselesine bakıyorlar, basın toplantısı ile dünyaya, özellikle az gelişmiş Afrika ülkelerine yönelik adım çok çok önemli olacak' diyen Erdoğan sözlerine şöyle devam etti;
'Savunma sanayine yönelik atacağımız adımlar önemli, enerji, özellikle doğal gaz konusunda biz birinci derecede Rusya ile doğal gazda çok önemli ilişki içerisindeyiz, bunu geliştirerek devam ettireceğimize inanıyoruz.'
Putin, 'Sizin yönetiminde Türkiye-Rusya ilişkileri büyük bir adım attı, ilişkilerimiz ticari konularda da ilerleme gösterdi' dedi.
'Ticaret hacmimiz pozitif bir şekilde ilerliyor' diyen Rus lider sözlerine şöyle devam etti;
'Alıştığımız alanlarda değil yeni alanlarda da ilişkilerimiz ilerliyor, hem gaz hem başka konularda daha birçok adım atacağımıza inanıyorum, bu her iki tarafa da fayda sağlayacaktır'
Putin, 'Tarım konusunda çok fayda sağladık, başarılı ilişkimizi sürdürmeye devam ediyoruz. Türkiye ile işbirliğimiz başarı sergiliyor' dedi.
Ukrayna krizi ve tahıl anlaşmasının görüşeceğini belirten Putin, 'Suriye konusunda önemli gelişmeler oldu. Bu konunu Türkiye için ne kadar hassas olduğunu biliyorum' dedi ve Akkuyu santrali ile Türkiye'nin nükleer enerjiye sahip ülkeler kulübüne adım attığını belirtti.
KREMLİN: GÖRÜŞMENİN İLK KISMI YAPICIYDI
Kremlin'den Erdoğan - Putin zirvesine ilişkin açıklamada 'Görüşmelerin ilk kısmı yapıcıydı, görüşmenin ardından herhangi bir belge imzalanması beklenmiyor' ifadesine yer verildi.
SivasEkspres Sivas son dakika Ekspres Son dakika Ekspres Gazetesi
Editor : Haberpanelim
