Ebu"d-Derdâ anlatıyor:
“Resûlullah (sav) bize bir konuşma yaptı ve şöyle buyurdu: "Allah, bizden bir söz işitip, onu işittiği gibi (başkasına) ulaştıran kişinin yüzünü ak etsin. Kendisine (bilgi) ulaştırılan nice kimseler vardır ki onu işiten (ve kendisine aktaran) kimseden daha kavrayışlıdır...”
(DM236 Dârimî, Mukaddime, 24; T2657 Tirmizî, İlim, 7)
Kays b. Kesîr anlatıyor: Medine"den bir adam Dımaşk"ta bulunan Ebu"d-Derdâ"nın yanına geldi. Ebu"d-Derdâ ona, “Kardeşim, seni buraya getiren nedir?” diye sordu. Adam, “Senin Resûlullah"tan (sav) naklettiğini öğrendiğim bir hadis.” cevabını verdi... Bunun üzerine Ebu"d-Derdâ dedi ki, “Resûlullah"ı (sav) şöyle derken işittim: "Kim ilim için yola çıkarsa Allah ona cennete giden yolu kolaylaştırır. Melekler, hoşnutluklarından dolayı ilim talebesine kanatlarını serer. Sudaki balıklara varıncaya kadar yer ve gök ehli âlim kişinin bağışlanması için Allah"a yakarır. Âlimin, âbide (ibadet edene) üstünlüğü, (parlaklık, görünürlük ve güzellik bakımından) ayın diğer yıldızlara olan üstünlüğü gibidir. Kuşkusuz âlimler peygamberlerin vârisleridir. Peygamberler miras olarak ne altın ne de gümüş bırakmışlardır; onların bıraktıkları yegâne miras ilimdir. Dolayısıyla kim onu alırsa büyük bir pay almış olur." ”
(T2682 Tirmizî, İlim, 19)
***
Ebû Musa (el-Eş"arî) tarafından nakledildiğine göre, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: “Allah"ın benimle gönderdiği hidayet ve ilim, (farklı yapılardaki) topraklara düşen bol yağmura benzer. Bunlardan bazıları temizdir, suyu alır, bol bitki ve ot yetiştirir. Bazıları kuraktır, suyu (yüzeyinde) tutar. Bu sudan insanlar yararlanır; hem kendileri içerler hem de (hayvanlarını) sularlar ve ziraat yaparlar. Diğer bir toprak çeşidi de vardır ki dümdüzdür. (Ona da yağmur düşer ama) o ne su tutar ne de bitki yetiştirir. Allah"ın dinini inceden inceye kavrayan, Allah"ın beni kendisiyle gönderdiğinden (hidayet ve ilimden) faydalanan, öğrenen ve öğreten kimse ile (bunları duyduğu vakit kibrinden) başını bile kaldırmayan ve kendisiyle gönderildiğim Allah"ın hidayetini kabul etmeyen kimsenin misali işte böyledir.”
(B79 Buhârî, İlim, 20)
***
Ebû Hüreyre"den rivayet edildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “İnsan ölünce üç şey dışında ameli kesilir: Sadaka-i câriye (faydası kesintisiz sürüp giden sadaka), kendisinden faydalanılan ilim ve kendisine dua eden hayırlı evlât. ”
(M4223 Müslim, Vasiyyet, 14)
***
Abdullah b. Amr"dan nakledildiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle dua ederdi: “Allah"ım! Huşû duymayan kalpten, kabul edilmeyen duadan, doymayan nefisten ve fayda vermeyen ilimden sana sığınırım. Bu dört şeyden sana sığınırım. ”
(T3482 Tirmizî, Deavât, 68)
NOT: Yukarıdaki Hadisi Şerifler Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından hazırlanan 7 ciltlik Hadislerle İslam Ansiklopedisinin 1. Cildinden derlenmiştir. Tefsiri, yorumu detayı için ilgili kitaba müracaat edebilirsiniz.