Son dönemde vergi alınması ile gündeme gelen karbon ayak izi nedir? Neden önemlidir? Bunun nasıl azaltabiliriz? Gelin biraz inceleyelim.
Karbon ayak izi, karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı miktarı açısından, insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zarar ölçüsüdür. Birinci ve ikinci karbon ayak izi olarak iki çeşit vardır.
Birinci ayak izi; evsel ve ulaşım da enerji üretimi için fosil yakıtların yanması ile açığa çıkan.
İkinci ayak izi; kullandığımız ürünlerin üretiminden, bozulmasına kadar olan süreçteki ölçümü ifade eder.
Karbon ayak izini azaltmak için hepimizin bildiği birkaç öneri;
-Isınma için güneş sistemi kullanmak
-Mümkün olduğunca toplu taşımayı kullanmak
-Yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak
İşin beslenme noktasında gelecek olursak;
Araştırmalar batı tipi diyetlerin daha sürdürülebilir diyet modellerine geçiş ile sera gazında %70 ve su kullanımında %50 azalma olacağını vurguluyor.
İşte diyet ve besin seçimleri ile karbon ayak izini en aza indirmenin birkaç yolu;
1-Yiyecek israfı yapmayın;
İsraf edilen yiyecekler sera gazına büyük ölçüde katkı sağlıyor. Bunun nedeni çöplüklerdeki besinlerin ayrışarak metan gazı açığa çıkarmasıdır. Metan gazının küresel ısınmaya etkisi karbondioksitten 34 kat daha fazladır.
Yiyecek israfını önlemek için; yiyeceklerinizi önceden planlama, yeten kadar satın alma gibi ufacık değişiklikler etkili olacaktır.
2-Plastik kullanımını azaltmak;
Sera gazına katkısı büyük olan plastikleri günlük hayatta azaltmak gerekiyor. Daha az plastik kullanmak için;
Kahve satın alırken kendi termosunuzu kullanın.
Markete kendi taşıma çantalarınız ile gidin.
Yemekleri cam kaplarda muhafaza edin.
Sebze ve meyve satın alırken plastik poşet kullanmayın.
3-Et tüketimini azaltmak;
Araştırmalar kırmızı et grubunun sera gazı yayılımına en fazla katkıda bulunan grup olduğunu göstermektedir. Bunun nedeni, hayvancılıkta kullanılan kaynakların, tüm sera gazı kaynaklarının %14,5’luk kısmını temsil ediyor olmasıdır. Bu noktada belki et grubunu tamamen hayatınızdan çıkarmak yerine haftalık sınırlandırma yapabilirsiniz. (Her öğün kırmızı et yiyen Sivas halkı üzgün)
4-Lif açısından zengin beslenmek;
Lifli gıdalar; sebze, meyve, tam tahıllar, insan sağlığı için oldukça önemli olmasının yanında karbon ayak izinin azalmasına da destek olmaktadır.
5-Yerel üreticiyi desteklemek;
Yerel üreticileri desteklemek karbon ayak izinin azaltılması için harika bir yoldur. Çok uzak mesafelerden taşınan yiyeceklere olan bağlılığı azaltır bu da doğrudan karbon ayak izini azaltır. Buna ek olarak mevsiminde sebze ve meyvelerin tüketimi aynı şekilde dışa olan bağlılığı ve beraberinden karbon ayak izini azaltır.
Ayrıca; yumurta, tavuk ve süt ürünlerinde sürdürülebilir ve yerel üreticiden satın alımlar aynı şekilde karbon ayak izinin azalmasına destek sağlayacaktır.
Yazımın son cümlelerine geçmek isterim. Sağlıklı ve sürdürülebilir beslenme sadece bedeniniz için değil; aynı zamanda ekonominiz ve Dünya içinde oldukça iyidir. Bir kişi ne yapabilir demeyin; siz örnek olun yeter çünkü bu Dünyanın yedeği yok…
Sağlıklı günler dilerim.