Bu sorunun cevabını sağlıklı vermek için yazının sonuna kadar okunması elzem.
Son bir yıldır dünyanın birinci gündem maddesinin ekonomi olduğunu biliyoruz. İçinde bulunduğumuz yaz aylarında dünyanın en gelişmiş ülkelerinin olduğu kıta Avrupa’sındaki birçok ülkede enflasyonun artık çift hanelerde olduğu da herkesin malumu. Özellikle Rusya - Ukrayna savaşının halen bitmemiş olması ve de kısa sürede bitecek gibi gözükmemesi önümüzdeki kış aylarında bu krizin daha derinleşeceği de artık herkesin birleştiği tek konu.
Avrupa Birliği’nin en güçlü ekonomisine sahip üyesi kuşkusuz Almanya. Sürekli üretiyor, satıyor ve kasasını dolduruyor. Sadece kendisini değil birliğin asalak ülkelerini (Yunanistan gibi) de ayakta tutuyor. İşte o Almanya bile bu kışı nasıl geçireceğinin hesaplarını yapıyor. Rusya’nın vanaları kısması Almanya'yı endişelendiriyor. Artık Almanya’da sokak lambaları gece belli saatten sonra yanmıyor. Sembol binalar aydınlatılmıyor. Duş süreleri beş dakikadan fazla olamıyor. Emekli vatandaşlarına kış aylarını Almanya dışında sıcak ülkelerde geçirmelerini tavsiye ediyor. Bu durum bizim Antalya’daki turizmcileri de kampanya yapmaya teşvik ediyor. Bizim için bu, turizm sezonunun 12 aya çıkması demek, yani iyi bir haber.
Bu kadar uzun girizgâhtan sonra gelelim asıl meseleye. Tüm bu olanların sebebi kuzeyimizdeki savaştan sonra enerji fiyatlarının bir yılda on kat artması. Bugün itibari ile bizim gibi doğalgazı ithal eden ve elektrik enerjisinin büyük bir bölümünü doğalgaz ile üreten Avrupa ülkeleri için gazın bir metreküpünün maliyeti iki dolar. İki dolara mal edilen gazı Avrupa'nın en gelişmiş ülkesi olan Almanya vatandaşlarına 2.5 dolardan fatura ediyor.
Almanya’nın iklimi aşağı yukarı Sivas’ın iklimi ile eşdeğer. Sivas örneğinden hareket edersek kış aylarında bir Alman ailesi ortalama 250 metreküp doğalgaz kullanıyor. Bu miktar bugünkü rakamlar ile Alman vatandaşlarına aylık 625 Avroluk bir fatura çıkarıyor. Bir başka deyişle 11.250 lira... Bu Alman ailesi bu rakama yakın bir bedeli de elektrik için ödemek zorunda. Alman hükumeti geçtiğimiz günlerde bir karar aldı. Bu dayanılmaz faturaları ödemekte zorlanan vatandaşlarını rahatlatmak üzere kış aylarında her haneye 300 Avro aylık destek sağlayacak. Bu çok güzel bir haber, güçlü ve sosyal devlet böyle olur dedirten bir haber.
Bugünlerde ülkemizde pek gündeme gelmedi ama kış ayları süresince çok konuşacağımız muhakkak. Özellikle iktidar karşıtları “devlet dediğin böyle olur her ay 300 Avro (5400 tl) vatandaşına destek sağlıyor. Bizdeki asgari ücret kadar” diyeceklerini duyar gibiyim. Bunu diyenler haklı mı şimdi bakalım ve dönelim ülkemize.
Tıpkı Avrupa’da olduğu bizim için de doğalgazın maliyeti iki dolar. Türk hükumetinin vatandaşa verdiği fiyat ise 25 sent. Yani Türk Devleti Almanların yapacağı destekten fazlasını iki yıldır yapıyor. Bugünün fiyatları ile metreküpte 1.75 dolar sübvanse sağlıyor. Şimdi yukarıdaki hesabı tekrar yapalım. Kış aylarında ortalama bir aile 250 metreküplük doğalgaz kullanıyor. Bunun dolar karşılığı kârsız 500 dolar, yani 9000 Türk lirası. Bu miktarda doğalgaz kullanan bir aile geçtiğimiz yıl maksimum bin lira fatura ödedi. Bunun 8 bin lirasını onun adına devlet karşıladı. Üstelik bunu sadece doğalgazda yapmadı, elektrik için de aynı desteği sağladı...
Eminim bunu yapan iktidar bu rakamı yine anlatamayacak ve yine kimse memnun olmayacak ve yine eminim herkes doğalgaz fiyatlarının yüksek olması üzerinden iktidara eleştiri oklarını yönlendirecek. Ben olsam bu yöntemle vatandaşı desteklemem. Tıpkı Avrupa’da olduğu gibi ithal bir ürün olan doğalgazı aldığım fiyattan size yansıtıyorum der, maliyetin tamamını vatandaşa fatura ederim. Sonra da Alman hükumetinin yaptığı gibi döner her haneye aylık 8.000 lira ki bu Almanya’nın 300 Avroluk desteğinden daha fazladır (445 Avro) doğalgaz ve elektrik faturası desteği adı altında nakit para veririm. Ekranlarda ve meydanlarda da sadece bunu anlatırım.
Şimdi önümüzdeki kış böyle uygulandığını bir hayal edin. Devlet her ay 8 bin lira destek adı altında hesabınıza para yatırıyor. Asgari ücretli bir insan çalışarak 5 bin 500 lira kazanırken destek olarak sekiz bin lira hesabında. Ne düşünür? En muhalifi dahi bu parayı hesabında görünce en azından gülümser ve içten içe devletine dua eder. Oysaki her gün küfredilen devlet bunu iki yıldır yapıyor.
Bu rakamların hepsi gerçek, hepsi yürürlükte, inanmayan merak eden herkes küçük bir araştırma ile bu rakamlara ulaşabilir. Tablo buyken Almanlar bizi kıskanır mı bilmem. Ancak siz kendi devletinizi bu kadar gömmeyin ve Almanlara da bu kadar imrenmeyin...
