Bozgunculuk; ailede, akrabalar arsında, mahallede, komşulukta, köyde, kentte,yer yüzünde insanların birbirleriyle olan münasebetlerini bozmak; yerleşmiş sistemi ve düzeni kendi çıkarları doğrultusunda aksatmak; problemler çıkararak iyi işlerin yapılmasını engellemek v.s . gibi tutum ve davranışlardır. Verilen sözlere sadık kalmak, akrabalık bağlarını gözetmek, kul hakkına riayet etmek, komşuluk haklarına uygun davranmak, toplum içinde bozgunculuktan uzak durmak, Allah Tealâ tarafından emredilmiştir.
Cenâb-ı Allah; Kur’ân-ı Kerim’deki : “Allah’a verdikleri sözü, pekiştirilmesinden sonra bozanlar ve Allah’ın korunmasını emrettiği şeyleri (akrabalık bağlarını) koparanlar ve yeryüzünde fesat çıkaranlar var ya; işte lânet onlara, yurdun kötüsü (Cehennem ) de onlaradır.” (Ra’d,13/25) âyeti ile bozgunculuk etmenin, fesat çıkarmanın cezasının Cehennem olduğunu buyurmuştur.
14-GIYBET ETMEMEK.
Çağımız Müslümanlarının işledikleri en büyük günah gıybettir! İnsanoğlu, en yakınlarını, akrabalarını, komşularını, tam olarak tanımadığı insanları, hiç de gereği yokken acımasızca eleştirmekte; aleyhlerinde konuşmakta, arkalarından dedikodularını yapmaktadır. Bundan da haşince bir zevk almaktadır. Aleyhe söylenen sözlerin “gerçek” olması, yaşanmış olması, bunların “gıybet” olmasını değiştirmez. Esasen bu söylenenlerin gerçek olmaması halinde “iftira” edilmiş olur ki bu katmerli günahtır.
Ayrıca insanın, içyüzünü bilmediği ve kendisini de ilgilendirmeyen
birtakım konuların ardına takılıp onlar hakkında ileri geri sözler söylemesi, zan ve tahminlerde bulunması ahrette büyük bir pişmanlık sebebidir: Duymadığı bir sözü duymuş gibi, görmediğini görmüş gibi, şahit olmadığı bir şeye şahitmiş gibi davranıp o yarım yamalak bilgilerle bir takım değerlendirmelerde bulunmak, kişiyi Allah huzurunda kul hakkını çiğnemiş bir günahkâr haline getirir. (Prof. Nihat Hatipoğlu, Sabah Gazetesi, 15.05.2015, s. 26).
Cenâb-ı Allah, kullarının, birbirlerinin arkasından, aleyhlerine konuşmalarını; dedi-kodu yapmalarını, birbirlerinin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırıp gıybetlerini yapmalarını yasaklamıştır ve bu tür davranışları “ölü kardeşinin etini yemek” (Hucurât, 49/12) şeklinde nitelendirmiştir.
Hz. Peygamber (s.a.s.)’in şu hadisi, gıybetin ne kadar kötü ve tehlikeli olduğunu açıkça gösteriyor: “Gıybetten uzak durun, çünkü onda üç afet vardır: Gıybet edenin duası kabul olunmaz; iyiliği kabul olunmaz ve günahlar üzerinde birikir!” (İmam-ı Gazalî,a.g.a.s.126)
