ÇİFTÇİYE KİM KULAK VERECEK?

Ülke genelinde devam eden hasat zamanı Sivaslı çiftçiler yine mağdur. Birkaç yıldır Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından uygulanan hububat alım işlemleri çiftçiyi toprağa küstürdü küstürecek. Çiftçinin yıllardır dert yakındığı konular belliyken TMO tarafından bir adım atılmaması atılıyorsa da bunun çiftçiye yansımaması gerçekten akıllara zarar.

Çiftçi bir ailenin çocuğu olmam sebebiyle çiftçilerin yaşadığı problemleri çok iyi biliyorum. Kuruluş amacı çiftçiyi kalkındırmak olan ancak son yıllarda izlenen yanlış tarım politikaları nedeniyle adeta çiftçinin kabusu olan TMO bu hasat döneminde de şaşırtmadı bizleri. Aslında eleştirilecek o kadar çok konu var ki satırlarımda hangisine yer versem bilemedim.

TMO tarafından buğday alım fiyatları Haziran ayının başında açıklandı. Toprak Mahsulleri Ofisi 2023 yılı buğday alım fiyatları, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklaması ile netlik kazanmış, 2023 yılı buğday alım fiyatı 9.250 TL ve arpa alım fiyatı da 7.500 TL olarak belirlenmişti. Fiyatların açıklandığı tarihte mazotun lifte fiyatı 20 lira bandındayken bugün güncel mazot fiyatı 37 lirayı geçmiş durumda. Çiftçinin kazancı yerinde sayarken girdi maliyetleri neredeyse 2 katına çıkmış.

Çiftçi üretmezse, ürettiğini satamazsa bu ülkenin kalkınması bir hayli güç olur. Bunu yaşayarak zaten görüyoruz. Yıllardır sürdürülen yanlış tarım politikaları çiftçinin anasını sağlattı. Özellikle küçük ölçekte üretim yapan çiftçi çok zor günler yaşıyor. Tarım alanlarının giderek daraldığı, iklimin ve ekosistemin her geçen gün değiştiği bir dünyada çiftçiyi ayakta tutamazsak ilerleyen yıllarda bütün dünyada bir gıda krizinin yaşanması kaçınılmaz bir durum maalesef.

Çiftçinin yaşadığı mağduriyeti sıkça yaptığım haberlerle gündeme getirmeye çalıştım. Çiftçinin en mağdur olduğu konulardan biri piyasadaki fiyatların çok düşük olması. TMO’nun hububat fiyatlarını açıklamasına rağmen çiftçi mahsulünü piyasaya geçen yılın altında satmak zorunda kalıyor maalesef. Çiftçinin TMO’un randevu sisteminden randevu alamaması ya da randevu tarihlerinin çok geç olması sebebiyle tüccara teslim ediliyor. TMO’nun randevu sistemini sağlıklı bir şekilde yürütememesi yıllardır aynı sorunların yaşanması çiftçiye verilen değeri de ortaya koyuyor sanırım.

Yaptığım haberler üzerine gazete olarak TMO Sivas Baş Müdürüne ulaştık. Çiftçinin yaşadığı sorunları taleplerini ilettik. Ancak baş müdür hiçbir sorun yaşanmadığını, çiftçinin mağdur olmadığını, muhalif kesimlerce bu tip iddiaların bilerek gündeme getirildiğini söyledi. Demek ki çiftçi yalan söylüyor, demek ki alın terini toprağa döken köylü yalan söylüyor!

Ailemin çiftçilik yapması sebebiyle bizde mahsulümüzü TMO’ye vermek istedik. Ancak buğday için 9 Eylül, arpa için 13 Ekim’e randevu bulabildim. Buraya kadar her şey normal. Ancak unuttukları çok önemli noktalar var. TMO aldığı ürün için en erken 30 gün sonrasına ödeme yapıyor. Yani Eylül’de satılan ürünün ücreti Ekim’de, Ekim’de satılan ürünün ücreti Kasım’da ödenecek.

Çiftçi yıl boyunca harcamalarının büyük kısmını veresiye sistemle yapar. Alacağını alır, borcu için de hasat zamanı ya da hasadın hemen sonrasına yani Eylül ayına senet yapar. Siz şimdi çiftçiye senin mahsulünü Ekim ayında alacağız derseniz çiftçi Eylül’de ödemesi gereken parayı nerden bulacak? Siz çiftçiye Ekim’de Kasım’da ödeme yaparsanız çiftçi borcunu nasıl ödeyecek? Yeni sezon için tohumluk buğdayı, mazotu, gübreyi ilacı neyle alacak? Bunları hesap etmek çok mu zor?

Yukarda bahsettiğim sorunlar Türkiye’nin hemen her bölgesinde yaşanıyor. Sivas’ta ise durum daha vahim. Sivas TMO Müdürü çiftçiden gelen taleplere kulak asarak kendisine sorulan sorulara da gayrı ciddi yanıtlar veriyor. Kangal’da sorun var diyoruz Akıncılar’da yok diyor, çiftçi randevu alamıyor diyoruz sistemi biz kapatıyoruz bir çiftçi günde 5 kere mahsul getiriyor diyor, çitçi mahsulünü nereye verecek diyoruz Kangal’da 3 nokta alım yapıyoruz diyor ama TMO’nun randevu sisteminde alım için 2 nokta gözüküyor… Bu yazdıklarım TMO Müdürünün sorduğumuz sorulara verdiği gülünç cevaplardan sadece bir kaçı.

Velhasıl kelam Allah çiftçinin, üreticinin yardımcısı olsun.