Devletin fabrika yapmaktan vazgeçtiği çağımızda Sivas gibi göç veren illerde yerel yönetimler elini taşın altına koymalıdır. Sivas´ta yerel yönetimler işaret parmağını taşın altına soktu inşallah darısı diğer parmaklara...
96 yıl önce Gazi Mustafa Kemal Atatürk Cumhuriyeti ilan ettikten sonra, ekonomide günün şartları gereğince devletin önde olacağını bildiği halde karma ekonomiyi benimsemişti. 24 Ocak 1980 kararları ile birlikte ülkemizde devletin mümkün mertebe ekonomiden çekilmesi özel sektörün öne çıkarılması ve devlette olan işletmelerinde özelleştirilmesine geçildi. Çağın gereği olan bu uygulama kaçınılmazdı. O günden bu güne devlet fabrika yapmıyor. Elinde olanları özelleştirdi, özelleştiriyor. Günümüzde fabrikayı özel sektör yapıyor.
Son yıllarda tam bağımsızlık çerçevesinde başlatılan çalışmalar gereğince devlet savunma sanayi dışında yatırım yapmıyor. Bundan sonra da yapmayacak. Peki, Sivas gibi özel sektörü zayıf şehirler ne yapacak? İşte burada yerel yönetimlerin devreye girmesi kaçınılmaz gözüküyor. Son yerel seçimler öncesinde özellikle Büyükşehir Belediye başkan adayları tarımsal alanda yapacaklarını anlatmış ve kırsaldaki çiftçilerle organize bir şekilde gıda üretimine yatırım yapacaklarını açıklamışlardı. Sivas büyükşehir olmadığı için bu fırsat uzak gibi gözükse de Vali Salih Ayhan ve Belediye Başkanı Hilmi Bilgin güçlerini birleştirerek bu handikabı aştı. Büyükşehir olsaydık tek meclisimiz olacaktı. Vali ve Başkanın işbirliği iki meclisi aynı amaçla çalıştırarak ülkenin en geniş topraklarından birine sahip olan Sivas´ta tarımsal yatırım kararı aldı.
SİVTAŞ?
Özel İdare ve Sivas Belediyesi ortaklaşa SİVTAŞ´ı (Sivas Tarım Araştırma Şirketi) kurdu. İşin içine işin ehli olan profesyonel bir işletmeyi de soktu. Önümüzdeki günlerde Kayseri Şeker Şirketi SİVTAŞ´ın ortağı olacak. Bu çalışma son derece önemlidir ve değerli bir başlangıçtır. Asli görevleri olmamasına rağmen böyle bir projeyi hayata geçiren Vali Salih Ayhan ve Belediye Başkanı Hilmi Bilgin´i tebrik etmek gerekir. Her geçen gün boşalan Sivas´ın köylerinin yollarını, kaldırımlarını altından da yapsanız üretime katmadığınız sürece orada kalma şanslarının olmadığını anlamıştık. Şimdi ikinci aşamaya geçildi. Halen köyde kalanlar olduğu yerden aktif bir şekilde üretime dahil edilecek.
SİVTAŞ bünyesinde faaliyet gösterecek iki fabrikanın temeli atıldı. Fabrikalardan bir tanesi yem üretecek bir diğeri ise süt işleyecek ve süt ürünleri üreterek pazarlayacak. Özellikle hayvancılık yapan insanlar girdi maliyetinin en büyük bölümünün yem olduğunu belirtiyor, ürettikleri sütleri satamadıklarından dert yanıyordu. SİVTAŞ bu sorunu ortadan kaldıracak.
Fabrikaların temellerinin atılmasından sonra Sivas´ta yeterli süt olmadığını da iddia edenler oldu. Eldeki rakamlar bunun aksini söylüyor. Sivas´ta her gün 130 ton süt üretiliyor, söz konusu fabrika günlük 40 ton işleyecek. Diyelim ki gün geldi süt olmadı. SİVTAŞ bu çalışmayı bir adım öteye taşıyarak bu günden tedbiri almalı. Sözleşmeli çiftçilik modelini uygulamalıdır. Gerekirse köyde yaşayan insanlara inekleri kendi alıp zimmetlemeli. Asıl amacın elde kalan son köylüleri yerinde tutup orada mutlu etmek ve üretime oradan katılmalarını sağlamak olmalı.
Sözleşmeli çiftçilik modelini sadece hayvancılıkta değil tarımın tüm üretim kademelerinde sağlamalı. Son yıllarda ülkemizde Ata tohumu üretimi ve yayılması noktasında büyük çalışmalar var. SİVTAŞ bundan azade olmamalı ve hatta bu konuya büyük yatırım yapmalı. Kırsaldaki çiftçilerle pazarlama garantisi vererek sözleşme yapmalı ve organik tohumları ürettirmelidir. Bununla da yetinmemeli, işin ehli mühendislerin görev alacağı bir AR-GE birimi oluşturarak Sivas´ın dağında taşında ne kadar endüstri bitkisi varsa tespit edip pazarlamasını yapabilmelidir.
Eğer bu çalışmaları hakkı ile yapabilirse SİVTAŞ Sivas´ın geleceğe umutla bakmasını sağlamaya yeter. SİVTAŞ önemli, devletin fabrika yapmayacağı çağda yerel yönetimlerin fabrika yapması önemli, yerel yöneticilerin bu konuda hevesli olması çok çok önemli, bu önemi bilmeli ve teşvik etmeliyiz...
SİVTAŞ´ın iki fabrikası, Sivas´ın Cumhuriyet´in 100. yılında 100 fabrika hedefinin ilki oldu. Kalan 98 nasıl olmalı bunların içinde yerel yönetimler başka ne yapmalı bir başka yazımızda ele alırız inşallah?
