Yaklaşan Mahalli İdareler seçimlerinde; Listeler, adaylar, seçmenlerin ikameti, takvim süreci derken toplumumuz ile paylaşılması gereken en önemli konulardan bir tanesinin de doğru ve geçerli şekilde kullanılan oy pusulaları ile sağlıklı seçim sonuçlarına ulaşılmasının mümkün olabileceği gerçekliğini içeren bu yazımı bugün sizlerle paylaşacağım.
Geçmişte her alanda seçimlerde birden fazla oy zarfının vatandaşlarımızca karıştırılmasından kaynaklı olarak ciddi manada oy kayıpları yaşanmakta idi.
Özellikle Mahalli İdareler seçimlerinde 4 ayrı oy pusulası ve 4 ayrı oy zarfı bulunması ciddi bir karışıklığa sebebiyet veriyor ve vatandaşımız doğru şekilde oy pusulasında tercihini yapmış olsa da bir başka renk içeren zarftan yani o seçim için belirlenen zarfa konulmadan sandığa atılan zarflar, sandıktan çıkınca oy pusulası tercihi geçerli addedilecek durumda olsa da hatalı zarfa konulması yani tamamen şekli gerekçe ile geçerli sayılmıyordu.
Bu hususta ilimizden örneklendirerek yola çıkar isek;
7 Haziran 2015 tarihinde yapılan 25. Dönem Milletvekilliği Seçimlerinde İlimiz genelinde toplam 2257 sandıkta 435 Bin 678 kayıtlı seçmenden 383 Bin 220 seçmenimiz sandık başına gitmiş, %87,95 katılımın sağlandığı bu seçimde kullanılan oylardan 372 Bin 679 oy geçerli kabul edilmiş bu şekli ile ilimizde o seçimde 10 Bin 541 Sivaslı seçmenimiz kayıtlı bulunduğu sandığa gitmesine rağmen sandığa sunduğu iradesi çeşitli şekli sebepler ile geçerli kabul edilmeyerek o seçimde ilimizde 10 Bin 541 vatandaşımızın iradesi sonuçlara dahil edilememiştir.
Oy zarfları hususundaki bu durum 24 Haziran 2018 seçimlerinde ilk kez uygulanan ve son derecede doğru olan TEK ZARF ilkesi ile aşılmış, vatandaşımızın kullandığı oy pusulası sayısı kaç olursa olsun TEK ZARF ilkesi doğrultusunda tümü ile aşılmış durumdadır. Bu konu bu sayede artık bir karışıklık olmaktan çıkmış ve önümüzdeki yerel seçimlerde de aynı uygulamaya devam edecektir.
GEÇERLİ OLAN OY PUSULALARI NELERDİR, HANGİ OY PUSULALARI GEÇERLİ KABUL EDİLECEK, HANGİ OY PUSULALARI GEÇERLİ KABUL EDİLMEYECEKTİR, BU HUSUSA GELİNCE;
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı´nın oy kullanma esaslarını belirleyen 26.12.2018 tarihli ve 1129 sayılı kararı ile kabul edilmiş olan 138 numaralı Mahalli İdareler Seçimlerine ilişkin genelgesinde 42. MADDEDE BU HUSUSA TAHDİDİ ( SINIRLANDIRICI ŞEKİLDE ) yer vermiştir. Madde hükmüne göre;
Geçerli sayılmayacak oy pusulaları ;
Aşağıda yazılı birleşik oy pusulaları geçerli değildir.
a) Sandık kurulunca verilen biçim ve renkte olmayan,
b) Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan,
c) Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan,
ç) Hiçbir yerine ?TERCİH? veya ?EVET? mührü basılmamış olan,
d) Birden fazla siyasi partiye veya bağımsız adaya ayrılan alanlara ?TERCİH? veya ?EVET? mührü basılmış olan,
e) Birden fazla siyasi partiye veya bağımsız adaya ayrılan alana taşmış ?TERCİH? veya ?EVET? mührü bulunan,
f) Sandığın ait olduğu seçim çevresinden başka bir seçim çevresi için düzenlenmiş olan,
g) Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,
ğ) Üzerine ?TERCİH? veya ?EVET? mührü dışında veya ?TERCİH? veya ?EVET? mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan,
h) Üzerinde siyasi partilere veya bağımsız adaylara ait bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan,
ı) Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan, birleşik oy pusulaları geçerli değildir.
Ancak bunun dışında;
Aşağıdaki haller oy pusulalarını geçersiz kılmaz:
a) Zarfların açılması veya oyların okunması sırasında yırtılması,
b) Bütünlüğü bozulmaksızın bir kısmının kazaen yırtılması,
c) Herhangi bir şekilde lekelenmiş olup da bunun özel olarak işaret koymak amacıyla yapıldığının anlaşılamaması,
ç) Birleşik oy pusulasının katlanarak zarfa konulması sebebiyle ?TERCİH? veya ?EVET? mührü ile oy pusulasının arkasına basılan sandık kurulu mühür izinin oy pusulasının diğer kısımlarına geçmesi,
d) Bir siyasi parti veya bağımsız aday alanına basılan ?TERCİH? veya ?EVET? mührünün alanları ayıran çizgili bölgeye taşmış olması,
e) Başka bir siyasi parti veya bağımsız adayın alanına taşmamak kaydıyla, siyasi parti veya bağımsız aday alanına birden çok ?TERCİH? veya ?EVET? mührü basılması,
f) Yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen ve Türkiye Cumhuriyeti
Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olması.
Zarftan çıkan oy pusulalarında bir seçim türüne ait olanının geçersiz olması, diğerinin geçersiz sayılmasını gerektirmez.
Gerek geçersiz sayılacak oy pusulaları ve gerekse belirli kriterler dahilinde geçerli kabul edilerek dahil edilecek oy pusulaları Yüksek Seçim Kurulu´ nun iş bu genelgesinde açıkça belirtilmiş olup unutmayalım ki, DOĞRU ve GEÇERLİ KULLANILMIŞ OY / SAĞLIKLI SEÇİM SONUÇLARINI BERABERİNDE GETİRECEK ve KAZANAN DEMOKRASİMİZ OLACAKTIR?
