YUNUS SURESİ-
87- Musa'ya ve kardeşine: "Kavminiz için Mısır'da evler hazırlayın ve evlerinizi ibadethane edinip namaz kılın. Mü'minleri müjdele!" diye vahyettik
Ahmet Varol Meali
Yûnus Suresi 87. Ayet Açıklaması
Bu ibare metinde geçen "kıble" kelimesinin ne anlama geldiği hakkındaki görüş ayrılıkları dolayısıyla müfessirler tarafından farklı ؛ekillerde açıklanmı؛tır. Bazılarına gِre metindeki "kıble" kelimesiyle ibadethane kastedilmektedir. Buna gِre evlerin ibadethane yani namazgâh edinilmesi istenmektedir. Bir ba؛ka açıklamaya gِre evlere kıble yِnünü gِsteren i؛aretler konularak bu i؛aretlerle kıbleye doğru namaz kılınması istenmektedir. Başka bir açıklamaya gِre ise bu cümle ile ibadet amacıyla edinilecek evlerin karşı kar؛ıya yapılması ve bِylece kar؛ılıklı yardımla؛mada bulunulması için ؛artların olu؛turulması istenmektedir.
Cemal Külünkoğlu Meali
Yûnus Suresi 87. Ayet Açıklaması
“Evlerinizi ibadet yerine dِnü؛türün” ifadesini birçok anlamda değerlendirebiliriz. “Evlerinizi karargâh edinip te؛kilatlanma çalı؛ması yapın, namazı evlerinizde de kılabilirsiniz, eğitime evinizden ba؛layarak çoluk çocuğunuzu terbiye edin ve Firavun’a kِleliğe direnin, namazı hayatınıza hâkim kılarak Allah’la irtibatınızı kesmeyin” olarak da anlayabiliriz.
Toplumun sosyal anlamda toparlanması ne kadar gerekliyse manevi anlamda durumu düzeltmesi de o kadar lüzumludur. ضzellikle zor zamanlarda insanların bir araya gelerek hemhal olması, problemleri a؛mak için hasbıhal etmesi, ruhi anlamda sükûna kavu؛ması, Allah’la ili؛kilerini canlı tutacak rahmet ortamları olu؛turması zaruridir. Evlerin ibadet yerlerine dِnü؛türülmesi; maneviyatın canlı tutulması ve Yüce Yaratıcının rahmetinden istifade edilmesi bakımından çok ِnemlidir. Ayetin son cümlesindeki müjde, evlerini mesken olarak kullanırken aynı zamanda ibadet yerine dِnü؛türen ve namazı ikame edenleredir.
Mehmet Okuyan Meali
Yûnus Suresi 87. Ayet Açıklaması
Bu cümle ayetin bağlamı dikkate alınarak Hz. Musa ve Hz. Harun’un kavmine tebliğ etmesi istenen bir buyruk olarak ؛ِyle de tercüme edilebilir: “Evlerinizi güney tarafa bakacak ؛ekilde yapın. Bu buyruk namaz, oruç, zekât, kurban vs. ibadetlerin eski ümmetlerden beri farz olduğunun delillerindendir. Benzer mesajlar: Bakara 2:83, 183; آl-i İmrân 3:39; Mâide 5:12; İbrâhîm 14:40; Kehf 18:21; Meryem 19:31, 55, 59; Tâhâ 20:14; Hacc 22:26-30, 34-37; Enbiyâ 21:73; Lokmân 31:17; ھûrâ 42:13.
90- Derken (iman eden) İsrailoğullarını (Kızıl) denizden geçirdik. Firavun ve askerleri takip ve taarruz etmek için arkalarına dü؛tü. Sonunda (Firavun) boğulmaya ba؛layınca: “İnandım, gerçekten de İsrailoğullarının iman ettiği Allah'tan ba؛ka tanrı yok, artık ben de (O'na) teslim olanlardanım” dedi.
Cemal Külünkoğlu Meali
Yûnus Suresi 90. Ayet Açıklaması
Hz. Musa Allah’ın emri uyarınca halkını alıp Filistin’e doğru yola çıktı. Firavun durumdan haberdar edilince derhal askerleriyle beraber arkalarından giderek Kızıldeniz kıyısında onlara yeti؛tiler. Hz. Musa ve inananları denizle dü؛man arasına sıkı؛mı؛ken Allah’ın emriyle deniz ikiye yarılarak kar؛ıya geçmeleri için Müslümanlara yol oldu ve aynı deniz arkalarından gelen Firavun ve askerlerinin üzerine kapanarak onlara da mezar oldu.
91- Fakat şmdi mi? Hâlbuki bundan evvel isyan etmi؛tin, bozgunculardan olmu؛tun.
Abdulbaki Gِlpınarlı Meali
Yûnus Suresi 91. Ayet Açıklaması
Firavun'un bu inanı؛ına, yeis inanı؛ı olduğu için makbul olmadığında ittifak vardır. Nitekim bu âyetlerde de buna işaret edilmektedir. Fakat sufiyyeden Muhyiddin-ibn-i ARabi (ِlm. 1240), "Fusus-ül-Hikem" inde, bu âyetlere dayanarak Firavun'un mümin olduğunu sِyler. (Mûsâ fassı, Bosnalı Abdullah terceme ve ؛erhi, İst. Matbaa-i آmire - 1290, c. 2, s. 335-427 ve bilhassa 41 v. d.). Buna kar؛ılık "Fütûhât-ı Mekkîyye de 52. babda, Firavun'ı ve benzerlerini cehennemlik saymadadır. (Mısır, Dâr-ül-ARabiyyet-il-Kübrâ, 1329 h, c. 1, s. 301. A؛ağıdan 1-3. satırlar). Ancak Firavun hakkında İbn-i Arabi'nin güttüğü bu iki zıt kanaatin hangisini kabul etmek icab eder? Kesin hüküm verebilmek için bu iki kitaptan hangisinin sonradan yazıldığını bilmemiz lazımdır. Fütuhat'ı, ِlümünden iki yıl ِnce bitirdiğini biliyorsak da Fusus'u, bundan sonra yazıp yazmadığını bilmiyoruz. Hatta Fütuhat'ı, sonradan yazsa bile belki bu kaydı, kendisine itiraz edenleri susturmak için koymu؛tur. Hâsılı kesin bir sِz sِylememize imkân yok.
92- “Senden sonrakilere bir ayet (ibret vesilesi) olması için bugün seni (Firavun'u) cesedinle kurtaracağız” dedik. Doğrusu insanların çoğu ayetlerimizden habersizdir.
Kadri اelik Meali
Yûnus Suresi 92. Ayet Açıklaması
Bu yer Sina Yarımadası’nın batı kıyısındadır ve ؛imdi Cebel-i Firavun (Firavun Dağı) olarak bilinir. Bu dağın yakınında da, “Firavun Hamamı” denen sıcak bir kaplıca vardır ki, Firavun’un cesedinin bulunduğu sِylenen Ebu Zenime’den birkaç mil mesafededir.)
95- Allah’ın ayetlerini yalanlayanlardan da olma; sonra kaybedenlerden olursun.
Mehmet Okuyan Meali
Yûnus Suresi 95. Ayet Açıklaması
Bu uyarılar Hz. Muhammed’in ؛ahsında ümmete yِnelik olarak anla؛ılmalıdır; çünkü Hz. Muhammed’in kendisine vahyedilenlerle ilgili herhangi bir şüphesi olamazdı. Zaten Yûnus 10:104’te verilen bilgi de bunun delilidir.
