KANGAL

Kangal ilçemiz yıllar boyunca tarım merkezi olarak ayakta kaldı. Kangal, dünyaca ünlü koyunları, o koyunların güdümünde çobanların sadık yardımcısı köpekleri ve 20. yüzyılın ikinci yarısında keşfedilen doktor balıkları ile anıldı. Geçmişten günümüze bereketli ve geniş arazilerinde yetişen buğdayları ile Sivas´ın tahıl merkezi olarak bilindi. Taki ülkemizin sanayide biraz kıpırdandığı Özal´lı yıllara kadar.
1989 yılında Kangal´a ülkemizin sayılı termik santrallerinden biri yapıldı. Bölgedeki kömür rezervlerini işleyerek elektrik üretmeye başlayan termik santral, Kangal ilçesininde bir anlamda talihini ve tarihini değiştirdi. Kangal ilçesinin ayakta kalmasını, ilçe olarak yerini sağlamlaştırmasını sağladı. Direkt ve dolaylı olarak bin insana istihdam kapısı oluşturdu. Bu aileleri ile birlikte en az beş bin insana ekmek demekti. Onların aldığı yüksek maaşın Kangal ekonomisine ve ticaretine kattığı değerse cabası.
Kangal Termik Santrali 1989´dan 2013 yılına kadar devlet eliyle üretim yaptı ülke ekonomisine katkı sağladı. 2000´li yıllarda termik santraller özelleştirme kapsamına alındı. 2013 yılında ise bir çok termik santral ile birlikte Sivas Kangal Termik Santrali de özelleştirildi. Kangal Termik Santrali için açılan ihaleyi 2013 yılının şubat ayında Konya Şeker Şirketi kazanarak 985 milyon dolar karşılığında santralin yeni sahibi oldu.
O yıl gerçekleştirilen ihaleler ile birlikte özelleştirilen tüm santrallere çevre bakanlığı tarafından 2019 yılının sonuna kadar kükürt salımını azaltmak amacı ile bacalara filtre takması için süre tanındı. Devletin alım garantisi ile santralleri alan firmalar yedi yıl süre zarfında bu maddeyi hiç dikkate almadı. Bölge insanını zehirlemeye devam etti. Sürenin sona ereceği 2019 yılında ise çevre sakinlerinin şikayeti arttı.
Bölgede yaşayan insanların şikayetlerinin artması ile birlikte enerji lobisi de harekete geçti. Enerji bakanlığındaki bürokratlar ve meclisteki siyasi bağlantılarını harekete geçirerek filtre takma süresini iki yıl daha uzatmak üzere meclise kanun teklifi yaptırdılar. Özellikle iktidar partisine mensup milletvekilerinin önerisi ile torba kanunun içinde termik santrallerin bacalarına filtre takma süresini uzatan madde konuldu ve meclisten geçerek yasalaştı. Bu sürenin tanınmasına muhalefet partileri ve bölgedeki çevreci kuruluşlar karşı çıkarak sesini yükseltti.
Yükselen seslere duyarsız kalmayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yasayı veto etti. Temik santralerin 2019 sonuna gelindiğinde filtre takmaması kapanma sebebi oldu. 1 Ocak itibari ile bacalarına filtre takmayan Afşin Elbistan, Kütahya Tunçbilek, Kütahya Seyitömer, Zonguldak Çaycuma santralleri ile birlikte Sivas Kangal Termik Santrali´nin de üretimi durduruldu.
Üretimin durması ile birlikte yeni bir tartışma başladı. Üretimden kaybolan enerji açığı ve söz konusu termik santrallerde çalışan işçilerin durumu. Yasanın geçmesine karşı çıkan muhalefet partileri her zaman olduğu gibi yine kendileri ile çelişerek bu defa da santrallerin kapatılmasına tepki gösterdi. İşçilerin durumu üzerinden siyaset demogojisine başladı. Maksat eleştirmek olsun cinsinden kendilerinin ve bölge insanın talebini göz önünde bulundurarak yasayı veto eden cumhurbaşkanına yüklendi.
Muhalefetin çıkışı bir tarafa elbete çalışan işçilerin işsiz kalması özellikle neredeyse ekonominin tek dinamiği olan Kangal açısından büyük endişe sebebi. Bu endişeleri giderecek olan ise Kangal Termik Santrali işletmecisi Konya Şeker. Kapanmadan en büyük zararı gören Konya Şeker çalışmaların devam etiğini belirterek 2016 yılında baca filitreleri için ihale yaptıklarını ve çalışmaların sürdüğünü belirtti.
Ancak şu ana kadar santralde çalışan 600 işçi ile ilgili ayrıntılı bir açıklama yapılmadı. Bu işçiler maaşlarını almaya devam edecek mi? Ücretsiz izinli mi sayılacak, yoksa tamamen işten mi çıkarılacaklar bir netlik ortaya konmadı. İşçilerin işlerinden olması başta Kangal olmak üzere Sivas açısından büyük kayıp olur. Hele de böylesine işsizlik oranın arttığı bir dönemde. Ben böyle bir kararın çıkacağı kanaatinde değilim. Bir milyar dolar vererek aldığı santralden Konya şirketinin vazgeçecek hali yok. Kaldı ki santral kapalı olsa dahi alım garantisi kapsamında devlet 2020 yılında da teşvikleri ödemeye devam edecek.
Şu anda yapılması gereken Enerji Bakanlığı´nın ilgili santralleri işleten firmaları toplayarak bir an önce filtre takarak tekrar üretime geçmelerini hızlandırmak. Tabi bir de verdiği teşvikleri sebep gösterek işçilerin maaşlarının ödenmesini garanti etmek. Bunları yaparsa absürt eleştirilerin, dam üstünde saksağan türü muhalefetin önünü kesmiş olur. Aksi takdirde bölgelerin sosyal tepkisi sertleşecektir.