Yüce yaratıcının her bir nesne veya canlıya dair tasarladığı belli bir şekli, şemali bulunmaktadır. Bu tarz konumlandırmalar düşünebilen varlıklarca analiz edilip, şekilsizlikten soyutlanarak şekilli bir hale gelmektedir. Çünkü insan zihni için maddesel olarak tanımladıklarımız gereklilik hatta mecburiyetlik arz edebilmektedir.
Tabi bu mecburiyetlikler, her durum ve olay karşısında geçerli olamayabilir. Kastım şekilcilik tartışmasına yeni bir bakış, yeni bir boyut kazandırmak değildir.
Ele aldığımız tüm olgulara belli bir şekil atfetmemiz, zihni yapımıza uygun formlar uydurmamız hayatımız boyunca sürekli yapageldiğimiz alışkanlıklardır.
Kimi zaman mantıklı şekiller gerçekleştirebiliyorken kimi zamanda mantık dışı şekilcilik dediğimiz hatalara düşebiliyoruz.
Şimdi bunun nasıllığına dair akıllara soru gelebilir. Hemen hemen hepimizin hayatını oluşturan bir takım ritüellerinden yola çıkarak anlatırsak daha iyi anlayacağımızı düşünüyorum.
Dini eylemlerde yapılan hatalar gibi?
Kur´an´ı açıp baktığımızda ibadi eylemlere dair herhangi bir şekli ya da şemali eylemlerle karşılaşmamız mümkün değildir.
Bu konuda gerçekleştirilen eylemlerin yapılması ya da anlaşılması için Allah Resulü tarafından belirtilmiş ve birebir uygulamalı olarak gösterilmiştir. Mesela namaz belli, oruç belli, hac bellidir. Bu ve buna benzer belirginliklerin asla aksi düşünülemez.
Bir de bu belirginliklerin yanı sıra belli olmayan, üzerine çeşitli mana ve anlamlar yüklenen hareketler de eklenmişse şekilcilik anlayışını ortaya koymaktadır.
Ne gibi olabilir? Mesela Kur´an´da belirginleşmemiş fakat emir telakki eden durumlar gibi? Başörtüsü, dört evlilik ve buna benzer hukuki anlatımların insan nezdinde genel şekillerden oluşması durumunda Kur´an´ın emrinden sapma tehlikesini taşımaktadır.
Kişilere göre yeni sunulan bakış açısı ve değerlendirmeler sonucunda maalesef ki dinin damarlarına katılan zehirli ilaçlar, zehirli fikirleri doğurmuştur ve halende doğurmaktadır.
Görüyoruz ki bu husustaki en büyük eksiğimiz Kur´an´ı yanlış anlayıp, sahih hadisi yok saymaktan kaynaklanmaktadır?
