İçinde barındırdığı Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi eserleri ile açık hava müzesi niteliğinde olan Sivas Kent Meydanı´nı dünyada marka yapma hayali Temel Karamollaoğlu ile başlamış, Sami Aydın ile start almıştı. 30 yıllık rüyayı Hilmi Bilgin tamamlamış olacak...
Yıl 1993´ün sonu veya 1994´ün ilk ayları, Sivas Belediyesi´nin başında Temel Karamollaoğlu var. Temel Karamollaoğlu o güne kadar Sivas Belediyesi´nin başına gelen backgroundu en geniş isim. Kömürden bilgisayara kadar her şeyden anlıyor. Ufku geniş bir başkan ve o güne kadar halkın tanışmadığı birçok hizmeti hayata geçiriyor.
Ben de meslekte ilk yıllarımı yaşıyorum. Temel Bey Tarihi Kent Meydanı´nın haline bakıp eldeki hazineyi nasıl gizlediğimizi görmüş ve bu hazineyi gün yüzüne çıkarmayı hayal etmişti. Bu projeye temel oluşturması için İtalya´dan uzman bir heyet gelmişti. Gelen heyet Temel Bey´in talimatı ile o dönem Sivas Belediyesi´nde görev alan bürokratlar ile kent meydanını enine boyuna inceledi. Sonrasında ise Temel Bey´e bir rapor sundu.
İtalyan heyet, Sivas Kent Meydanı´na hayranlığını belirterek, şu ifadelere yer vermişti:
?Burası Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi eserlerini bir arada barındıran açık hava müzesi. Burayı dünya meydanı yapmak sizin elinizde. Bunu sağlamak için ilk iş tarihi eserlerin etrafındaki ağaçları kaldırın. Belediye, Adliye, PTT, Orduevi, Jandarma lojmanları gibi sonradan ilintilendirilen yapıları yıkıp meydanı genişletin demişlerdi. Rapor uzun süre Belediye´de bekledi. Temel Bey bu hayali gerçekleştiremedi. Rahmetli Osman Seçilmiş ise Başkanlık yaptığı yılların şartları gereği bu rapora dönüp bakamadı bile?
Ne zaman ki Sivas Belediyesi´nin başına Sami Aydın geldi, İtalyanların 90´lı yılların başında hazırladığı raporla Aydın´ın vizyonu birleşti. 2007 yılında Aydın 1960´lı yıllarda Tarihi Kent Meydanı´na kaçak olarak inşa edilen kütüphane binasını yıktı. Ağaçları kaldırdı. Tarihi meydanda bilim heyetleri gözetiminde elle kazılar yapıldı. Tarihi eserler gün yüzüne çıkarılarak meydan bugünkü haline getirildi. Aydın´ın bir sonraki hedefinde tıpkı İtalyan ekibin dediği gibi adliye ve orduevini yıkmak vardı. İlk döneminde nasip olmadı...
2009 seçimlerine giderken BBP, Aydın´a karşı yürüttüğü seçim programlarında meydan düzenlemesini eleştirerek, meydanı eski haline getireceklerini, tekrar ağaç dikeceklerini vaat etmişti. Seçimden sonra kazanan Doğan Ürgüp, bu fikri ÇEKÜL Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen kendisini ziyaret edene kadar taşıdı. Sivas Belediyesi´ni ziyaret eden Sözen, ?Ben Sivas Kent Meydanı Projesi´nin arkasındayım. Sami Bey yürekli davrandı yaptı sende devam ettir? dedi. Bu çıkış üzerine Ürgüp, meydanı eski haline getirme yanlışından döndü ama meydan için ekstra bir genişletme de yapmadı.
2014 seçimleri sonrasında tekrar Belediye Başkanlığı koltuğuna oturan Sami Aydın, Büyük Sivas Meydanı hayalini devam ettirdi. Adliye binasını yıkarak tarihi meydana kattı. Orduevi ve jandarma lojmanlarının yıkımı içinde TSK ile uzun ince bir yol aldı. O yıllarda ise tarihi kent meydanları ülkenin gündeminde yer tutmuş tarihi şehirlerdeki meydana bakan yapıların dokuya uygun hale getirilmesi yönünde Şehircilik Bakanlığı´nın da teşviki ile çalışmalar başlamıştı. Komşu ilimiz Kayseri, Konya, Bursa gibi iller tarihi meydanlarına bakan yapıları tek tip hale getirmişti. Türkiye´nin tarih hazinesi olan Sivas Meydanı´na bakan yapılar da aynı projeden nasibini almalıydı. Aydın projeyi hazırlattı, bakanlık onayladı. Tam uygulamaya geçecekti ki, seçimler bir kez daha dur dedi. 2019 yerel seçimlerinde Aydın´ın yerine yine AK Parti´nin adayı Hilmi Bilgin seçildi.
Bir anlamda Aydın Belediyesi´nin devamı niteliğinde görevi devralan Bilgin, Ürgüp gibi yapmadı. Aydın´ın son aşamaya getirdiği meydan etrafındaki yapıların tarihi dokuya uygun hale getirilmesi projesini derhal devreye aldı. Bakanlıktan 6 milyon ödenek çıkararak projeye başladı. Tarihi Kent Meydanı´nın etrafındaki yapıların dış cephesi tektipleştirilirken, siyasi dedikodu mekanizması da bir o kadar hızlı çalıştı. ?Vaay siz nasıl milletin parası ile zenginlerin çatısını değiştirirsiniz, siz nasıl zenginlerin tadilatını yaparsınız? Siz milletin 40 milyonunu buraya harcayana kadar fabrika yapın? falan filan... Bir anda 6 milyon oldu 40 milyon!
Bilgin yapması gerekeni yaptı. Çok da güzel yaptı. Diğer illerde bu tip projeleri yapan belediyeler söz konusu mülk maliklerinden de katkı payı alarak projeleri hayata geçirmişti. Bilgin paranın tamamını Ankara´dan Sivas´a getirerek maliklerden hiç katkı almadan projeyi tamamladı. Proje için kullanılan 6 milyon kaynak Sivas ekonomisine sokuldu. Meydan etrafındaki yerleşkelerin cepheleri meydana ayrı bir güzellik kattı. Belediye şirketi Özbelsan bu proje ile girdi sağlayarak Sivaslı çalışanlara maaş ödedi.
Bilgin Başkan yapması gereken güzel bir projeyi yaptı. Söz konusu proje tamamlanmak üzere. Son derece takdir edilmesi gereken projede iki hususa dikkat çekmek isterim.
Birincisi; Binaların dış cepheleri tek tip olduğu için o binalarda hizmet veren esnafların farklı farklı olan tabelaları doğal olarak kaldırıldı. Yenisine izin verilmiyor, verilmemeli de. Ancak bu durum orada hizmet verenleri mağdur etmemeli. O iş merkezlerinde çalışan büroların tabelaları olmaz ise kimse onların orada olduğunu bir süre sonra hatırlamayacak. Belediyenin bu duruma bir çözüm bulması şart. Örneğin pencerelerin alt kısmına yine tek tip olacak şekilde ve yüksekliği 10 santimi geçmemek kaydı ile bir tabela çalışması yapılabilir. Bu çalışmayı da Belediye kendisi yaparak hem estetiği korumalı hem de mağduriyeti ortadan kaldırmalı.
İkincisi; Aynalı Çarşı için henüz bir çalışma yapılmadı. Aynalı çarşı tarihi dokuyu en çok bozan yapı. Eğer orası mevcut haliyle kalacak ise uygulanan proje gölgelenmiş olur. Acilen proje Aynalı çarşı ile devam ettirilmeli.
Üçüncüsü; 2007 yılında meydan projesi hayata geçirildiğinde sadece tek bir ağaç bırakılmıştı. Şimdilerde meydanda 14 adet ağaç yükselmiş durumda, çalılar da ağaç boyuna çıktı. Korkum odur ki, bu gidişle Kent meydanı o eski günlerine dönme tehlikesi ile karşı karşıya kalacak. Belediyemizin buna müsaade etmemesi gerekir.
Bu üç husus çekirdek meydanın estetiği tamamlandıktan sonra Hilmi Başkan genişletme için kolları sıvayacak. Önümüzdeki 4 yıl içinde Sivas Belediyesi´nin 90´lı yıllarda fikri oluşan dünya meydanını ortaya çıkaracağını ümit ediyorum. Bu amaçla önemli bir adım olan orduevinin kaldırılması için belediyemiz ilk adımı attı. Orduevi önümüzdeki günlerde yıkılacak. Bilgin Başkan önümüzdeki yaz büyük ihtimalle orayı da meydana katmış olacak. Daha sonra jandarma lojmanlarını da kaldırarak, Temel Bey´le başlayan, Aydın´la vücut bulan rüyayı Bilgin tamamlamış olacak. İşte o zaman Sivas Meydanı dünyada eşi az bulunan tarihi meydanlardan biri haline gelecek. Gelip gören gittiği yerde mutlaka anlatacak.
