Bu yazımızda sizler ile ombudsmanlık yani kamu denetçiliğinin görev ve sorumlulukları ve ombudsmanlık kurumunun işleyişi ve kurulum amacı ile hedeflerini içeren yorumlarımızı paylaşacağız.
Öncelikle ombudsman ne anlama gelmektedir sorusunu terimsel manada cevaplandıralım.
Ombudsman Türk Dil Kurumu´ na göre; Kamu Denetçisi anlamını taşımaktadır.
Resmi adı Kamu Denetçiliği Kurumu olan ombudsmanlığın ülkemizdeki resmi sitesinde de zaten Kamu Denetçiliği Kurumu ibaresinin yazdığını görmek mümkündür.
Kamu Denetçiliği Kurumu Anayasamızda da yer almaktadır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası´nın 74. Maddesinde Kamu Denetçiliği ismi ile açıkça yer almakta ve Anayasal bir kurum olarak görev yapmaktadır.
Kanuni dayanağını ise, 6328 sayılı Kanunundan almaktadır. 6328 SayılıKamu Denetçiliği Kurumu Kanunu 14.06.2012 tarihinde kabul edilmiş ve 29.06.2012 tarih, 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Kurumun görev kapsamı 6328 sayılı kanunun 5. Maddesinde düzenleme altına alınmıştır.
Kurum, idarenin işleyişi ile ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.
Kurumun görev kapsamı dışında kalan hususlar da açıkça belirtilmiştir.
Yasama yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler,
Yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin kararlar, ,
Türk Silahlı Kuvvetlerinin sırf askerî nitelikteki faaliyetleri, Kurumun görev alanı dışındadır.
Ombudsmanlık ( kamu denetçiliği ) kurumu;
Hukukun üstünlüğünün sağlanması,
İyi yönetim ilkelerinin yerleştirilmesi ve halka karşı sorumluluk anlayışı içerisinde ve hakkaniyet temelinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi´ne bağlı bir denetim mekanizması olarak 2013 yılından bu yana faaliyetlerini sürdürmektedir.
Halk deyimi ile de bu kurum ; halkın avukatlığını yapmakta ve aldığı kararlar ile idareye yol göstermektedir." diye belirtilebilir.
Kamu Denetçiliği Kurumu hedeflerini ise şu şekilde açıklamaktadır;
İdarenin hizmet kalitesinin yükseltilmesi,
İyi yönetim ilkelerinin yerleşmesinin temini,
İnsan haklarının gelişmesine,
Hukukun üstünlüğünün sağlanmasına,
Hak arama kültürünün yaygınlaşmasına,
Şeffaf hesap verebilir, insan odaklı bir idarenin oluşmasına katkı sağlamaya çalışmaktadır.
Kamu Denetçiliği Kurumu tarafından 2018 yılında sunulan raporda;
Kurumun 2018 yılında 17.585 başvuru aldığını, 17.615 dosyanın sonuçlandırıldığını,
946 tavsiye kararı verildiğini,
2.498 adet dostane çözüm kararı verildiği ifade edilmiştir.
2013 yani kurumun kuruluş yılından bugüne 59.567 adet başvuru alındığı,
97.538 bilgilendirme talebinin karşılandığı,
Kamu Denetçiliği Kurumuna gelen başvurularda, şikayet yoğunluğunda ilk 3 sırayı;
Kamu Personel Rejimi,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile,
Eğitim, öğretim, gençlik ve sporun aldığı,
Yüzdelik dilim ortalaması ile de, en fazla % 10.53 lük oranda Mahalli İdarelerin şikayet edildiği açıklanmıştır?
