Şems-i Sivâsî’nin Ağabeyi: Meydan (Koca Hasan) Cami İmam-Hatîbi İbrâhîm-i Sivâsî

Şems-i Sivâsî, dört kardeşin üçüncüsüdür. Sivâsî’den bir büyük olan ağabeyi “Ebu’l-meâlî İbrâhîm Cemâlüddîn b. Şeyh Ebu’l-berekât Mehmed ez-Zîlî es-Sivâsî”dir. İbrâhîm Efendi, Şems-i Sivâsî hakkında ona en yakın kaynak olarak kaleme alınan “Necmü’l-hüdâ” adlı eserin müellifi Receb-i Sivâsî’nin babasıdır. Recep Efendi, babası İbrâhîm Efendi’yi salih, takva sahibi, temiz, istikâmeti düzgün, kalbi güçlü, her işini Allah Teâlâ’nın rızası için yapan, Allah Teâlâ’dan başka hiçbir kınayıcının kınamasından korkmayan, geceler boyu ve gündüzün her saatinde Allah Teâlâ’nın kitabını okuyan, büyüklere mütevazı ve küçüklere merhametli biri olarak tavsif etmiştir. (Receb-i Sivâsî, Necmü’l-hüdâ, vr.40a.)

İbrâhîm-i Sivâsî, kardeşi Şems-i Sivâsî ile birlikte Sivas’a hicret etmiş ve Koca Hasan Paşa (Meydan) Câmi imam-hatipliği görevinde bulunmuştur. Oğlunun verdiği bilgiye göre, bu görevini sürdürürken 1000/1591’de vefat etmiş ve Sivas’ın arka tarafında olan bir mezarlığa defnedilmiştir. (Receb-i Sivâsî, Necmü’l-hüdâ, vr.40a; Nazmî, Hediyyetü’l-ihvân, s.118-119.)

Kütüphane taramaları neticesinde şu eserlerin ona ait olduğunu tespit ettik:

1. Şerhu risâle fî ilmi âdâbi’l-bahs: İbrâhîm-i Sivâsî, Şerhu risâle fî ilmi âdâbi’l-bahs, Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi Bölümü, no: 6175.
2. Hâşiye ale’l-âdâb: İbrâhîm-i Sivâsî, Hâşiye ale’l-âdâb, Süleymaniye Kütüphanesi, Tirnovalı, no: 1252.
3. Hâşiye alâ şerhi’l-vad’iyye li’l-İslâm: İbrâhîm-i Sivâsî, Hâşiye alâ şerhi’l-vad’iyye li’l-İslâm, Süleymaniye Kütüphanesi, Carullah, no: 1851.
4. Mecmûatü kasâid fî medhi şeyhu’l-İslâm Feyzullah Efendi: İbrâhîm-i Sivâsî, Mecmûatü kasâid fî medhi şeyhu’l-İslâm Feyzullah Efendi, Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi, no: 2843.
5. Şerhu adâbi’l-Birgivî: İbrâhîm-i Sivâsî, Şerhu âdâbi’l-Birgivî, Süleymaniye Kütüphanesi, Servili, No: 281.
6. Hâşiye alâ şerhi Taşköprü-zâde alâ âdâbi’l-münâzara: İbrâhîm-i Sivâsî, Hâşiye alâ şerhi Taşköprü-zâde alâ âdâbi’l-münâzara, Süleymaniye Kütüphanesi, Laleli, No: 3031.
7. Risâle fî mebâhisu’t-ta’rîf: İbrâhîm-i Sivâsî, Risâle fî mebâhisu’t-ta’rîf, Süleymaniye Kütüphanesi, Kılıç Ali Paşa, No: 658. (İbrâhîm Efendi’nin eserleri hakkında bkz; Fatih Çınar, “Receb-i Sivasî ve ‘Risâle fî usûli’l-Halvetiyye’ Adlı Eseri”, Sûfî Araştırmaları, Manisa 2012, c.III, Sayı: VI,  s.83.)

Mevlâ, rahmet eylesin.